Koningspaar over Amalia's toekomst, Máxima's moeder en de Gouden Koets

Volgend jaar doet prinses Amalia eindexamen, maar wat zijn haar plannen daarna? Grote kans dat ze niet meteen een vervolgopleiding doen, maar eerst een jaar de 'wijde wereld' gaat verkennen. 

Amalia heeft een schooljaar overgeslagen en is pas 17,5 jaar oud wanneer ze haar middelbareschooltijd afrondt. Dat biedt de kans om een jaar wat anders te gaan doen. "Maar er zijn nog geen plannen", aldus koning Willem-Alexander. De coronacrisis kan ook invloed hebben. Dat kan het rondreizen over de wereld, in welke vorm dan ook, bemoeilijken of zoals op dit moment zelfs in de weg staan. Sommige landen hebben hun grenzen gesloten en Nederland raadt niet-essentiële reizen buiten Europa af. 

Koningin Máxima vertelde dat haar dochters de afgelopen maanden, waarin ze lange tijd niet naar school konden, "niet makkelijk" hebben gevonden. Maar na enige tijd had iedereen haar ritme gevonden en de schoolresultaten hebben niet geleden onder het afstandsonderwijs. "De resultaten op school zijn heel goed geweest." Máxima heeft ook niet vaak moeten bijspringen om les te geven, zo zei ze. Willem-Alexander vertelde lachend dat hij nooit gedacht had dat zijn dochters nog eens zouden zeggen dat ze "school misten".

Steun Máxima's moeder

Koningin Máxima is dolgelukkig dat haar moeder de afgelopen maanden, tijdens het hoogtepunt van de coronacrisis, bij haar in paleis Huis ten Bosch heeft kunnen doorbrengen. Dat scheelde veel stress en zorgen aldus de koningin, die zich anders druk had gemaakt over de situatie in Buenos Aires.

Maria del Carmen was begin maart naar Nederland gekomen om op haar kleindochters te passen terwijl Willem-Alexander en Máxima voor een staatsbezoek in Indonesië waren. Toen het koningspaar terugkwam, brak wereldwijd de coronacrisis uit en kon Máxima's moeder niet terug naar Argentinië.

"Ik heb een schat van een schoonmoeder", zo gaf Willem-Alexander aan dat haar lange verblijf wat hem betreft geen probleem was geweest. Ook voor zijn dochters was het leuk om haar nu beter te leren kennen. Inmiddels is Maria del Carmen weer vertrokken. "Ze is weer thuis, alles is goed en wel", aldus Máxima.

Dat het aantal besmettingen in Argentinië nog steeds flink stijgt, baarde de koningin wel zorgen, maar ze kon het besluit van haar moeder ook begrijpen. "Ze miste haar leven daar. Je verlangt toch ook naar je eigen huis, maar we hebben een fantastische tijd samen gehad."

Wat moet er gebeuren met de Gouden Koets?

Ook werd een vraag gesteld over wat er moet gebeuren met de Gouden Koets, nu daar discussie over is ontstaan. Is het nog wel van deze tijd die in te zetten op Prinsjesdag? Dat heeft vooral te maken met het als kwetsend ervaren 'koloniale' zijpaneel. De koning reageerde door te zeggen dat hij dit pas beslist nadat de restauratie is afgerond.

"Ik volg de discussie, maar neem er niet aan deel", zei Willem-Alexander, die de Gouden Koets in "volle glorie" hersteld wil zien. Aan de restauratie van de in 1898 aan koningin Wilhelmina ter gelegenheid van haar inhuldiging door Amsterdam geschonken koets wordt sinds 2016 gewerkt. De koning had de verschillende argumenten gehoord, maar wacht tot het rijtuig is gerestaureerd.

Aan de linkerkant van de koets is door de Amsterdamse schilder Nicolaas van der Waay een huldeblijk van de toenmalige koloniën afgebeeld, met een onder meer knielende zwarte man namens Suriname en de Antillen. Een afbeelding die aan het einde van de negentiende eeuw 'normaal' was, maar die in het huidige tijdsgewricht afschuw oproept.

In de Tweede Kamer is negen jaar geleden door toenmalig SP-Kamerlid Harry van Bommel al gevraagd om de koets een plek te geven in een museum en de laatste keer dat de Gouden Koets werd gebruikt, op Prinsjesdag in 2015, waren er protesten tegen de inzet. De koning rijdt sinds 2016 in de eerder al gerestaureerde, veel oudere Glazen Koets.

Knuffelen

Daarnaast zei koning Willem-Alexander dat hij hoopt na de zomer zijn werkzaamheden binnen de geldende beperkingen weer zo gewoon mogelijk te kunnen oppakken. Gekeken wordt of bijvoorbeeld staatsbezoeken ook te regelen zijn met anderhalve meter afstand. Belangrijk is daarbij is dat hij zelf geen 'drukke plaatsen' creëert, aldus Willem-Alexander vrijdag tijdens een ontmoeting met de pers in de tuin van paleis Huis ten Bosch.

Willem-Alexander zei in dat verband het directe contact met het publiek te missen. Een van de kenmerken van de Nederlandse monarchie was de 'aanraakbaarheid', maar dat was nu even niet mogelijk. "Helaas. Ik mis dat, maar we kunnen mensen niet in gevaar brengen." Daar stond tegenover dat het koningshuis in deze tijd in de media wel zeer zichtbaar was.

Aanraakbaarheid is binnen de familie ook nog steeds niet overal mogelijk. Prinses Beatrix heeft haar kleindochters sinds de coronacrisis niet meer geknuffeld. Er wordt nog steeds 1,5 meter afstand gehouden, aldus de koning. Maar zijn moeder heeft de afgelopen maanden niet eenzaam en alleen in Lage Vuursche moeten verblijven. "We zijn meerdere malen op Drakensteyn geweest, we hebben elkaar wel kunnen zien", zei de koning.

Prinses Beatrix had daar zelf ook al over verteld toen ze een maand geleden voor het eerst sinds de coronacrisis weer in het openbaar trad. De grote tuin rond haar woning maakte afstand houden ook makkelijk. "Ik ben bevoorrecht", wist Beatrix, die inmiddels ook meer uitstapjes heeft gemaakt.

Volgens haar oudste zoon had ze veel in de tuin gewerkt, geboetseerd en gelezen en "genoten van de kleine dingen waaraan ze anders nooit toekwam."

Verbinding

Ook de verbindende rol van koning Willem-Alexander kwam ter sprake. De koning zei zijn verbindende rol in de samenleving blijven spelen door er voor te zorgen dat iedereen die in Nederland woont zich daar ook thuis kan voelen. Ongeacht afkomst, religie of seksuele geaardheid. Een deel van zijn werkbezoeken van de afgelopen jaren waren daar ook nadrukkelijk op gericht en daar wil de koning mee doorgaan.

Het onderwerp kwam ter sprake in het kader van het racismedebat dat de laatste maanden in de samenleving is gevoerd. Dat debat heeft hij intens meegekregen, vertelde de koning. Hij verwees naar het eerste artikel van de Grondwet dat discriminatie op alle gronden verbiedt. "Alleen het hebben van goede wetgeving en een goed artikel in de Grondwet is niet goed genoeg. Zo lang er impliciet en expliciet discriminatie plaatsvindt in Nederland, moeten we dat als samenleving aanpakken", aldus de koning.

"Ik ben al jarenlang bezig met werkbezoeken in het kader van het thuisgevoel. Mensen die zich in Nederland bevinden moeten zich in dit land thuis kunnen voelen. Tijdens die bezoeken heb je vaak hele goede discussies, lokaal of niet, echt hele goede verbindende discussies", zei Willem-Alexander. Hij wil doorgaan met die gesprekken te voeren "om op die manier een verbindende rol te kunnen blijven spelen".

Bron: ANP