Hoe prins Bernhard onze monarchie redde
Hij werd door velen vereerd als oorlogsheld, door anderen weggezet als iemand die zijn positie gebruikte om alles uit het leven te halen. Hoe werpen we een eerlijke blik in zijn geschiedenis? Royaltydeskundige Arjan Mitzer: "Hij is degene die ons koningshuis op een belangrijk moment nieuw leven ingeblazen heeft."
Op het bordes van Paleis Soestdijk stond op Koninginnedag vaak een groot gezelschap, dat het jaarlijkse defilé aan zich voorbij zag trekken. "Ook al kwam niet iedereen op dat bordes in aanmerking voor de troon, de Oranjes vormden al jaren een grote familie. Maar dat had heel anders kunnen lopen", zegt royaltykenner Arjan Mitzer, die ons mee terug in de tijd neemt. "Denk daar maar eens aan tijdens die drukbezochte fotosessies van tegenwoordig van het koninklijk gezin. Bernhard zorgde op een cruciaal moment voor nageslacht en heeft de zichtbaarheid van onze monarchie verbeterd. Hij filmde veel en nodigde de pers uit."
"Maar tussen 1934 en 1936 bestond de Nederlandse monarchie nog maar uit twee vrouwen: koningin Wilhelmina en prinses Juliana." Onze vorstin zocht via haar contacten jarenlang naar een geschikte huwelijkskandidaat voor haar dochter. Die speurtocht was na zeven jaar nog steeds vruchteloos. Het leek erop dat Juliana niet zo goed in de markt lag. Totdat Bernhard, een prins uit de verarmde Duitse adel, belangstelling bleek te hebben. Door het huwelijk wist hij ook wel zijn eigen positie en die van zijn familie te verbeteren."
Lockheed
"Door haar liefde voor Bernhard knapte Juliana zichtbaar op. Ze genoot van hun lange huwelijksreis en ging zich beter kleden. Hij nam haar mee naar de beste modehuizen in Parijs. Toen de Tweede Wereldoorlog uitbrak, groeide Bernhard uit tot een symbool van hoop voor velen." Toch heeft Bernhard de monarchie ook in gevaar gebracht, bijvoorbeeld door de Lochkeed-affaire, toen de prins steekpenningen bleek te hebben aangenomen van een Amerikaanse vliegtuigfabrikant. Ook stond hij bekend om zijn vele affaires. Zelf heeft de prins ooit gezegd: "De mensen mogen wel zeggen dat ik een deugniet was, maar niet dat ik niet deugde."
Mascotte
Mogen we dat laatste inderdaad niet zeggen? "In veel opzichten deugde Bernhard juist wél", blikt Arjan terug. "Hij was een goede vader die de opvoeding serieus nam, hij was trouw in vriendschappen en heeft zich als mascotte voor het Nederlandse bedrijfsleven ingezet voor onze economie. Maar om te beginnen was het goed nieuws voor onze monarchie toen hij in het leven van prinses Juliana verscheen."
Beeld: ANP