Herken jij op deze foto de twee co-prinsen van Andorra?
Het prinsdom is een piepklein land met twee staatshoofden
Misschien heb je in de vakantie weleens een bezoek gebracht aan Andorra, een kleine landje in de oostelijke Pyreneeën. Het eeuwenoude dwergstaatje heeft een bijzondere staatsvorm, waarbij twee co-prinsen gezamenlijk staatshoofd zijn. Ken jij ze?
De monarchie van het kleine Andorra zit op een heel bijzondere manier in elkaar. Er zijn twee 'co-prinsen', die gedeeld staatshoofd van het land zijn, maar allebei niet in Andorra wonen. Een van deze co-prinsen is de bisschop van het Spaanse La Seu d'Urgell, een stad in Catalonië. Joan Enric Vives i Sicília, die daar in 2003 aantrad als bisschop, is sinds dat jaar dus ook een van de twee staatshoofden van het nabijgelegen landje Andorra.
Internationale hoofdrolspeler
Op de groepsfoto staat de bisschop (voor de kijkers) rechts van de andere co-prins van Andorra. In hem herkennen we een internationale hoofdrolspeler: Emmanuel Macron, die 'ook' president van het grote buurland Frankrijk is.
Wie is er de baas in Andorra?
Andorra is een democratisch land, waar de echte leiders aan de macht komen door verkiezingen. De Spaanse bisschop en de Franse president zijn formeel staatshoofd, maar de werkelijke macht ligt bij de regering, die het land bestuurt. Sinds 2019 is de liberaal-democratische Xavier Espot Zamora regeringsleider (een soort premier) van het land. Maar het feit dat het land twee staatshoofden heeft, vraagt om een blik in de geschiedenis.
Lees verder onder de foto's.
Hoe oud is Andorra?
Voor de ontstaansgeschiedenis moeten we terug naar de tijd van keizer Karel de Grote, die leefde van 747 (of 748) tot 814. Hij stichtte marken (bufferstaten) om het gebied dat we nu kennen als Frankrijk te beschermen tegen de Moren. Een van die staatjes was Andorra. Het land zou al in 805 zijn ontstaan.
Macht gedeeld sinds 1278
In de 13e eeuw ontstond er een conflict over de heerschappij over Andorra tussen het bisdom Urgell (aan de Spaanse kant) en het graafschap Foix (aan de Franse kant). In 1278 werd er een compromis gesloten: de soevereiniteit zou voortaan gedeeld worden, wat via een reeks aanpassingen uitmondde in de huidige situatie. In de tussentijd waren ook Franse koningen en keizers co-prins van Andorra. Sinds Andorra in 1993 een moderne grondwet kreeg, bemoeien de co-prinsen zich niet meer met de dagelijkse gang van zaken in het land. Zij vervullen in het kleine bergstaatje alleen nog een ceremoniële taak.
Beeld: ANP
