Koning vertelt over "traumatische verhuizing", diensttijd en zijn gezin
De podcast Door de ogen van de Koning is gemaakt ter ere van het tienjarig koningschap van Willem-Alexander. Het programma is opgenomen in zijn werkkamer in Paleis Huis ten Bosch. Elke week verschijnt er een nieuwe aflevering waarin de koning vragen beantwoordt over diverse onderwerpen. In de aflevering van deze week vertelt Willem-Alexander over een traumatische verhuizing, zijn diensttijd, zijn mening over de doodstraf en dat hij graag "alleen" met zijn gezin is.
1. Diensttijd
Koning Willem-Alexander heeft "een fantastische diensttijd" gehad. Op zijn achttiende begon de koning bij de Koninklijke Marine. "Ik zeg altijd: er zijn een hele hoop dingen die ik misschien anders zou doen, misschien nog zou heroverwegen, maar één ding dat ik onmiddellijk weer zou doen, is mijn diensttijd".
"Met een club kerels bij elkaar, toen waren er geen vrouwen in dienst, met wie je in je opleiding echt hard onder handen wordt genomen. Je leert elkaar door en door kennen", aldus de koning, die de veertien mannen uit zijn diensttijd nog steeds ieder jaar ziet, ondanks het feit dat iedereen een andere weg is ingeslagen. "Als iemand er doorheen zit, is er altijd iemand die je oppikt."
Lees verder onder de foto.
Het mooie aan zijn tijd bij de marine vond de koning dat je elkaar moet helpen, want "als je elkaar niet helpt, dan lukt het gewoon niet". Ook de grote verantwoordelijkheid die het werk met zich meebracht, is voor hem van grote waarde geweest. "Die kan je nergens anders terugkrijgen. Dat is voor mij heel vormend geweest voor de rest van mijn leven, mijn diensttijd bij de marine."
2. Familie WOII
De koning blikt in de podcast onder meer terug op de Dodenherdenking in 2020, die vanwege de coronacrisis op een lege Dam in Amsterdam was. "Ik dacht: nu is mijn kans om het persoonlijke element van de familie, waar ik zelf al zo lang mee worstel, om daar mee naar buiten te komen en te zeggen van: dat was gewoon niet goed. Dat ondanks dat men wist wat er gebeurde, dat het niet in de toespraken van Radio Oranje naar voren is gebracht, dat er toch gezwegen werd."
Lees verder onder de foto.
Koning Willem-Alexander vindt het kwalijk dat er wel veel bekend was, "zeker later in de oorlog", maar dat er niet over werd gesproken. "Niet in detail, maar men wist dat er vernietigingskampen waren, men wist dat er Joden vermoord werden. En er is niet op tijd gewaarschuwd. Daarin had mijn overgrootmoeder een andere rol kunnen spelen. Dat is voor mijzelf iets waar ik altijd mee geworsteld heb en op dat moment kon ik daarmee in het reine komen."
Lees verder onder de foto.
3. Doodstraf
Koning Willem-Alexander is "verklaard tegenstander" van de doodstraf. "De mens is niet onfeilbaar, en recht wordt gesproken door mensen", aldus de koning, terugblikkend op zijn toespraak voor de Verenigde Naties in 2019. De toespraak doet hij namens de regering - een soort "troonrede op wereldniveau" - maar de koning wilde zelf graag zijn idee over de doodstraf toevoegen aan het verhaal. "Het kan dus ook zo zijn dat ons juridisch systeem niet onfeilbaar is, dus je mag nooit een onherroepelijke straf geven."
Buiten het "onmenselijke" aspect ervan, vindt de koning het ook juridisch niet kloppen om een onherroepelijke straf te geven. "Want iemand kan uiteindelijk onschuldig blijken te zijn, ondanks dat alles de andere kant op gewezen heeft."
4. Verhuizing
Koning Willem-Alexander vertelt ook over zijn verhuizing van Drakensteyn in Lage Vuursche naar Huis ten Bosch in Den Haag in 1981. De koning kan zich de verhuizing nog goed herinneren "en dat vond ik best wel traumatisch", aldus de koning, die in 2019 zelf "na vele jaren van plannen en verbouwen" met zijn gezin van Villa Eikenhorst in Wassenaar naar Huis ten Bosch in Den Haag verhuisde.
Lees verder onder de foto.
"De gezelligheid van Drakensteyn waar we met het gezin leefden en in één keer moesten we naar Den Haag. Een andere school, alles was anders. En ik dacht dat gaan we met onze kinderen ook beleven, maar het was één groot feest."
Lees verder onder de foto.
Het gezin is nooit meer terug naar hun oude woning gegaan, aldus de koning. Prinsessen Amalia, Alexia en Ariane vonden de nieuwe plek een stuk beter, "omdat ze hier veel dichter bij school waren, ze konden van hieruit rechtstreeks de stad in fietsen en de vrijheid die ze hadden". Vooral voor Amalia was het een wereld van verschil, die moest op hun vorige woonadres namelijk zo'n 12 kilometer naar school fietsen. "Het is een heel positief moment geweest", aldus de koning. "Ook in ons privéleven."
Lees verder onder de foto.
5. Gezin
"In principe proberen we 's avonds en in de weekenden zo min mogelijk mensen om ons heen te hebben", aldus de koning. "Als het niet nodig is, dan proberen we het allemaal zelf te doen."
De koning noemt het "een luxe" om af en toe eens alleen of met het gezin te kunnen zijn. De koning heeft echter nooit een dagje vrij, zo stelt hij. "Nooit vrij, hij is altijd koning. Maar het is ook wel eens heerlijk om alleen met je gezin te zijn en geen mensen om je heen te hebben."
Lees verder onder de foto.
6. Songfestival
Willem-Alexander vond de winst van Duncan Laurence op het Eurovisie Songfestival van 2019 "prachtig". '75. Het was een hele tijd geleden", zo herinnert Willem-Alexander het jaar waarin Nederland voor de winst van Duncan Laurence voor het laatst het Eurovisie Songfestival won. Dat was met het nummer Ding-a-dong van Teach-In. "Wat Duncan Laurence daar teweeg heeft gebracht met een liedje dat hij zelf gemaakt heeft, is echt fantastisch geweest", vervolgt de koning.
Lees verder onder de foto.
Willem-Alexander is daarnaast lovend over het "samenbindende effect" dat Laurence heeft gecreëerd. "En de trots van Nederland op wat hij gepresteerd heeft bij het songfestival is toch heel bijzonder te noemen."
ANP