Af­luis­ter­prak­tij­ken en een rechtszaak: de 'kwestie-Margarita' uitgelicht

We beginnen op 19 juni 2001 in Amsterdam. Prinses Margarita trouwde op die dag met Edwin de Roy van Zuydewijn. Het kerkelijk huwelijk volgde in september dat jaar in Frankrijk. Een jaar later stapten ze naar de redactie van HP/De Tijd om hun verhaal te doen. Ze hadden namelijk knallende ruzie met de koninklijke familie en konden dat niet zelf oplossen.

Oranjebitter

Margarita en Edwin vertelden tegen de krant dat ze afgeluisterd en soms zelfs geschaduwd werden. Ze hadden het idee dat ze door de media expres in een kwaad daglicht werden gezet zodat hun relatie het niet zou overleven. In de interviews met de journalisten deed het paar een boekje open hoe het er voor hen aan toe ging achter de schermen. In 2003 kwam het verhaal naar buiten in HP/De Tijd. Ze noemden de reeks, die uit vier artikelen bestond, 'Oranjebitter' en ook de Duitse krant Stern was ingelicht over de scoop.

Lees verder onder de foto.

Reactie van de koninklijke familie

Er kwam een hoop aandacht voor het verhaal van de prinses en De Roy van Zuydewijn. De koninklijke familie kwam ook met een statement: "De familie van H.K.H. prinses Margarita de Bourbon de Parme betreurt de recente medewerking van de prinses aan een serie weekbladartikelen. De familie herkent zich niet in het beeld dat wordt opgeroepen. Uit liefde voor prinses Margarita beperkt de familie zich tot deze reactie." Meer reacties bleven uit en de Rijksvoorlichtingsdienst ging niet in op verdere vragen van journalisten. Politici spraken zich ook niet uit over de zaak. Alleen SP-Tweede Kamerlid Harry van Bommel stelde enkele vragen. Toenmalig premier Jan Peter Balkenende hield ook zijn mond. De prinses en haar man hielden zich goed staande, maar toen de pers opdook bij hun huis in Frankrijk, vluchtten ze weg voor een paar dagen.

Lees verder onder de foto.

Op 4 maart 2003 gaf prinses Margarita een interview, waarin ze op nationale televisie vertelde over de vermeende afluitserpraktijken van koningin Beatrix en RVD-hoofd Eef Brouwers. Een dag later besloot Balkenende toch contact op te nemen met de prinses. De toenmalige premier verklaarde later die week dat de Binnenlandse Veiligheidsdienst (BVD) "vanzelfsprekend" het Sociale-Dienstdossier van Edwin de Roy van Zuydewijn had opgevraagd en bestudeerd. Iets wat tot dat moment altijd glashard werd ontkend. Het werd toen duidelijk dat er was gelogen tegen het stel.

Prinses Margarita

Ik heb natuurlijk zo veel mensen gekwetst doordat ik achter hem ben blijven staan.

Het stel had het niet alleen over vermeende afluisterpraktijken, maar klapten ook uit de school over het gedrag van leden van de koninklijke familie. Deze aantijgingen zijn nooit door het hof bevestigd; het hof bleef tijdens de affaire zwijgen.

Einde 'kwestie-Margarita'

In 2004 spanden Margarita en Edwin een rechtszaak aan tegen de staat als vertegenwoordiger van het Koninklijk Huis. In dat jaar kondigden ze ook hun echtscheiding aan. Prinses Margarita legde het hierna bij met haar familie. In een interview in LINDA zegt ze over deze periode: "Ik heb natuurlijk zo veel mensen gekwetst doordat ik achter hem ben blijven staan. Ik was mezelf goed kwijtgeraakt in die relatie. Ik was afhankelijk en ontzettend bang wat er zou gebeuren als ik hem zou loslaten." Uiteindelijk verklaarde Balkenende dat Edwin wel was achtervolgd, in opdracht van prins Bernhard, maar niet afgeluisterd. In 2023 liet De Roy van Zuydewijn opnieuw van zich horen. In een YouTube-video zei hij: "Niet iedereen heeft op het netvlies staan - en ook jongere generaties niet - hoe ik verketterd ben en hoe ik gelijk had."

Lees verder onder de foto.

De 'kwestie-Margarita' is dan allang verleden tijd, maar de publicaties onder de naam 'Oranjebitter' zijn nu wel voeding voor een nieuwe Videoland-serie. De serie volgt de controversiële verledens van prinses Margarita en prinses Mabel. De serie is in 2026 te zien.

• Blauw Bloed-gesprekskaartjes

  Wat zou jij posten als je voor een dag het Instagram-account van de koning zou overnemen of wat zou je als eerste doen als je wakker wordt in een paleis? Laat je fantasie de vrije loop met deze vragen en ga in gesprek over de Oranjes en koninklijke kwesties.

  Bestel gratis

Beeld: ANP