Deze Nederlandse kerk in Johannesburg keek ook uit naar het bezoek van ons koningspaar
Het staatsbezoek van koning Willem-Alexander en koningin Máxima is ten einde. Afgelopen week bezochten wij ook een Nederlandstalige kerkgemeente in Johannesburg. Dominee Yolanda Dreyer vertelde ons hoe het staatsbezoek leefde in Zuid-Afrika, en wat het staatsbezoek van de koning en koningin oplevert.
Het kerkgebouw van de Nederduitsch Hervormde Kerk in Johannesburg zou zo in Nederland kunnen staan. Het gebouw, daterend uit 1958, met houten banken, glas in lood ramen en een schuin dak vind je op verschillende plekken in Nederland.
In 1953 stichtten Nederlanders de gemeente in Johannesburg. Inmiddels telt de kerk ongeveer 65 leden. Het zijn met name de kinderen van de stichters, ook wel tweede generatie Afrikanen genoemd. Van sommige leden wonen de kinderen in Nederland, en naast het Afrikaans spreken ze dus ook Nederlands. De diensten zijn in het Nederlands, en er liggen Nederlandstalige liedboeken.
Yolanda Dreyer is sinds 1994 predikante. Van het staatsbezoek hadden sommige van haar gemeenteleden wel gehoord, via de Nederlandse ambassade in Pretoria. Grote Nederlandse nieuwsgebeurtenissen maken ze mee, vertelt ze. “Met de inhuldiging van de koning was het een groot feest, en dan zingen we het Wilhelmus. We zijn blij met Max Verstappen en als het goed gaat met voetbal.”
Lees verder onder de foto.
Naast haar werk als dominee is ze universitair docent genderstudies (dat wil zeggen het onderzoek hoe begrippen zoals mannelijkheid en vrouwelijkheid invloed hebben op de maatschappij). Tijdens het staatsbezoek was er op verschillende momenten aandacht voor gendergerelateerd geweld, dat is met name geweld tegen vrouwen en meisjes. Dat is in Zuid-Afrika een aanzienlijk probleem, vertelt Yolanda. “De getallen van gendergerelateerd geweld zijn een van de hoogste in de wereld. Het is geweld plegen op de meest kwetsbaren van de samenleving. Vaak gaat het ook met drankmisbruik gepaard. Veel van de culturen in Zuid-Afrika zijn enorm patriarchaal. Zo is er in Afrika bijvoorbeeld lobola, oftewel een bruidsprijs. De bruidegom betaalt dit als teken van respect voor de familie van de bruid. Maar in het huwelijk wordt dan gezegd: ik heb betaald, dus ik mag alles.”
De overheid probeert dit probleem tegen te gaan, net als verschillende kerken. “Zij brengen een boodschap van naastenliefde en creëren bewustwording. Door te zeggen: dit kan zo niet, zo mag je niet met je medemens omgaan.”
Het feit dat bekende mensen zoals de koning en koningin dit gesprek voeren in Zuid-Afrika, is heel belangrijk, zegt Yolanda. “Omdat het mensen zijn die belangrijk zijn en in de belangstelling staan. Als zij iets zeggen dan letten mensen daarop. Ze kunnen dus ook veel bijdragen aan de bewustwording. Het Nederlandse koningshuis heeft veel respect. Wat ik ook zo mooi vond, was dat er bij jullie dus geen kroning was maar een inhuldiging. Dat de kroon niet op het hoofd kwam, maar op tafel lag. Alles wat daarvoor staat, zegt in een land dat vroeger gekolonialiseerd werd heel veel. Het is een andere mentaliteit dan gezag van boven. Wat ik ook heel mooi vond, was dat er iemand van het Nederlandse koningshuis aanwezig was bij de begrafenis van Desmond Tutu (prinses Mabel bezocht de uitvaart van deze Zuid-Afrikaanse geestelijke en mensenrechtenactivist, red.) Je kon zien hoe gewaardeerd het hier werd dat zo’n vooraanstaand iemand hier dan komt. Dat iemand de moeite neemt om daarbij te zijn, en om mee te doen.”
Bekijk het hele interview met Dominee Yolanda Dreyer in onze uitzending van 21 oktober 2023.
Foto's: ANP
