Dít is de reden dat de koning niet (meer) betrokken is bij de ka­bi­nets­for­ma­tie

Met de Tweede Kamerverkiezingen achter de rug is politiek Den Haag volop bezig met de formatie van een nieuw kabinet. Hoewel de koning samen met de nieuwe ministers de regering zal gaan vormen, wordt Willem-Alexander slechts op de achtergrond op de hoogte gehouden van het formatieproces. Maar dat is niet altijd zo geweest.

Invloed op de formatie

Tot 27 maart 2012 had het staatshoofd een belangrijke en formele rol bij het formatieproces. De koning of koningin ging in gesprek met de fractievoorzitters en vaste adviseurs. Daarna stelde hij of zij een informateur aan. Op die manier kon de kroon – enkel wanneer er geen duidelijke voorkeur voor een bepaalde coalitie was en de politiek sterk verdeeld was – enige invloed uitoefenen op de formatie door de formulering van de (in)formatieopdracht en de benoeming van de (in)formateur.

Lees verder onder de foto.

In 2012 werd de politieke rol van het staatshoofd ingeperkt op initiatief van de Kamer. Door de wijziging in het Reglement van Orde speelde de koning of koningin niet langer een rol van betekenis bij de kabinetsformaties. Dat doet de Tweede Kamer sindsdien zelf met een aangestelde verkenner.

Wat doet de koning dan wel?

Na de wijziging heeft het staatshoofd een andere rol tijdens de kabinetsformatie. Vandaag de dag wordt koning Willem-Alexander regelmatig op de hoogte gehouden van het proces. Zodra de formatie voltooid is, ontvangt hij de formateur op het paleis. Daarna ondertekent de koning de besluiten waarmee de ministers en staatssecretarissen officieel worden benoemd. Het nieuwe kabinet legt ten overstaan van de koning de eed of belofte af. Na de beëdiging verplaatst de nieuwe regering zich naar de voorkant van het paleis voor de traditionele bordesfoto. Gedurende de regeerperiode van het kabinet nodigt de koning regelmatig voorzitters van de Tweede Kamerfracties uit op het paleis voor een (hernieuwde) kennismaking.

Praat mee onder de foto.

• Blauw Bloed heeft een cadeautje voor jou

  Bestel de gratis tegeltjes via de link

  Blauw Bloed heeft een cadeautje voor jou

Beeld: ANP