Waarom een koning (niet) met pensioen mag

9 juni 2023 · 08:00

Update: 9 juni 2023 · 10:03

Vorsten vervullen vaak tot op hoge leeftijd hun ambt, terwijl gewone burgers al veel eerder met pensioen mogen. Mogen royals niet gewoon stoppen met werken? En waarom moeten hun opvolgers zo lang wachten, zoals koning Charles, die pas net op de troon zit? "Een opdracht van God geef je niet terug."

"In de Britse koninklijke traditie speelt het geloof een grote rol. Pas na het overlijden van zijn hoogbejaarde moeder kon Charles aan de belangrijkste taak van zijn leven beginnen", legt historicus Simone Lamain uit. "De koning is ook het hoofd van de Anglicaanse kerk op aarde en we hebben bij de kroning van Charles nog gezien met hoeveel religieuze symboliek het koningschap daar omgeven is."

Gekroond en gezalfd

"Als nieuwe koning werd Charles niet alleen gekroond, maar ook gezalfd, een traditie die teruggaat naar Bijbelse tijden. Van zijn moeder Elizabeth weten we dat ze haar koningschap zag als een taak die ze van God zelf ontvangen had."

"Dan past het dus niet om het op een bepaalde leeftijd wel genoeg te vinden en met pensioen te gaan, zoals we dat in Nederland gewend zijn", licht Simone toe. "Voor haar bleef het een opdracht die ze niet terug mocht geven."

De huidige koning Charles (74) en zijn moeder, die 27 is als ze in 1953 wordt gekroond.

Alsnog pensioen in Scandinavië?

"Ook in de Scandinavische monarchieën is het de gewoonte om te blijven zitten tot het bittere eind", vult royaltydeskundige Arjan Mitzer aan. "Al is het daar meer een kwestie van traditie dan een religieuze plicht. Eigenlijk zie ik het als iets waarin langzamerhand verandering zou mogen komen."

Je wilt toch ook geen 90-jarige als buschauffeur?

In vogelvlucht neemt Arjan de Scandinavische monarchieën met ons door. "In Noorwegen zit koning Harald (86) nog altijd op de troon, terwijl kroonprins Haakon (49) klaar lijkt voor het koningschap en zijn dochter Ingrid Alexandra (19) kroonprinses zou kunnen worden. Koning Carl XVI Gustaf van Zweden is 77, zijn dochter, kroonprinses Victoria, is inmiddels 45. Gustafs volle nicht, koningin Margrethe van Denemarken, is 83 en inmiddels de langst regerende vorst van Europa. Haar zoon, kroonprins Frederik, is 55 jaar.

Lees verder onder de foto's.

Drie generaties Noorse royals: prinses Ingrid Alexandra met haar vader, kroonprins Haakon, en haar opa, koning Harald.

Koning Carl Gustav en kroonprinses Victoria van Zweden bij de kroningsplechtigheid van koning Charles op 6 mei 2023.

Koningin Margrethe II van Denemarken met haar zoons: kroonprins Frederik (links) en prins Joachim.

'Opvolgers in kracht van hun leven'

"De regerende vorsten worden oud, waardoor het voor hen een zware opgave wordt om hun taken nog uit te voeren. Ze vervullen allemaal een belangrijke functie in hun land, ook al hebben ze geen echte politieke macht meer. Als je in de bus stapt, wil je toch ook niet dat er een 90-jarige achter het stuur zit? En dat terwijl hun opvolgers allemaal in de kracht van hun leven zijn, maar op hun beurt moeten wachten. Soms is het goed om een traditie aan te passen. Misschien zal de nieuwe generatie daar eindelijk voor kiezen."

Beeld: ANP