Binnenkijken bij het Paleis op de Dam
Midden in Amsterdam staat het Paleis op de Dam. Ooit is het gebouwd als stadhuis van Amsterdam, tegenwoordig doet het dienst als het officiële ontvangstpaleis van koning Willem-Alexander. In dit artikel nemen we een kijkje in het paleis en vertellen we je waar het voor gebruikt wordt.
Van stadhuis naar paleis
In 1655 wordt het imposante gebouw op de Dam in Amsterdam in gebruik genomen. Nog niet als paleis, maar als stadhuis. Zo zijn de stadsadministratie en een wisselbank er gevestigd, maar ook een gevangenis met martelkamers en een gerechtshof. In 1808 krijgt het een andere bestemming. Koning Lodewijk Napoleon neemt het Amsterdamse stadhuis in gebruik als paleis. Het Paleis op de Dam is dat vandaag de dag nog steeds.
Lees verder onder de afbeelding.
Buitenkant
Tussen 1648 en 1655 wordt het stadhuis en later paleis gebouwd naar ontwerp van architect Jacob van Campen, die in die periode ook verantwoordelijk is voor de verbouwing van Paleis Noordeinde. Het wordt gebouwd in de stijl van het Hollands-classicisme en voorzien van barokke versieringen. Het paleis kenmerkt zich door de heldere structuur, waar veel fraai beeldhouwwerk in verwerkt is. Denk daarbij aan het gebruik van de gebeeldhouwde guirlandes die je ook veel ziet op de grachtenhuizen in de stad, de driehoekige gevels en het beeldhouwwerk in deze gevels.
Lees verder onder de post.
Opvallend aan het paleis is de groene koepel boven de middenpartij. Vanuit deze koepel kon men vroeger de aankomst van de schepen op het IJ zien. Bovenop de koepel bevindt zich een windvaan in de vorm van een koggeschip, het oude symbool van de stad Amsterdam. Deze windvaan is recentelijk voor het eerst 100 jaar van het dak gehaald, vanwege een restauratie van het dak. Dit kunstwerk en andere attributen waren door de restauratie een tijd lang te bewonderen voor publiek. Achter de koepel, aan de achterkant van het paleis, bevindt zich een beeld van Atlas.
Lees verder onder de foto.
Hart van het paleis
Het hart van het paleis bestaat uit de Burgerzaal en de daaromheen liggende marmeren galerijen. De Burgerzaal is 25 meter hoog en voorzien van een marmeren vloer met daarin kaarten van het oostelijk en westelijk halfrond en een kaart van de noordelijke sterrenhemel. Hiermee wilde men in de 17e eeuw Amsterdam laten zien als centrum van het universum. In de Burgerzaal staat ook een beeld van Atlas, die het hemelgewelf op zijn schouders draagt. Onder hem is een beeldhouwwerk te zien waarin de godin Justitia (gerechtigheid) de zonden hebzucht en afgunst vertrapt.
Lees verder onder de foto en post.
De Burgerzaal kun je kennen van staatsbanketten en andere officiële gelegenheden die hier plaatsvinden.
Lees verder onder de foto.
De Burgerzaal wordt omringd door marmeren galerijen, waarvan de bogen voorzien zijn van muurschilderingen van bekende kunstenaars zoals Govert Flinck en Ferdinand Bol.
Lees verder onder de post.
Mozeszaal
Een ander vertrek dat je van naam kunt kennen is de Mozeszaal, die oorspronkelijk diende als Vroedschapskamer. Het raadscollege - de vroedschap - kwam hier bijeen om de vier burgemeesters van Amsterdam te adviseren. De decoraties in deze zaal staan in het teken van wijsheid en goede raad. Zo is boven de schouw een schilderij van Koning Salomo te zien, die God vraagt om wijsheid om zijn volk te leiden. In de Mozeszaal ondertekende koningin Beatrix in 2013 de akte van abdicatie.
Lees verder onder de post en foto.
Balkon(kamer)
Het misschien wel bekendste balkon van Nederland bevindt zich natuurlijk in Amsterdam. Het balkon was en is het toneel van koninklijke huwelijken, troonswisselingen en andere officiële gelegenheden. Leuk detail: het balkon is pas in 1808 toegevoegd aan het gebouw, toen Lodewijk Napoleon het in gebruik nam als paleis.
Lees verder onder de foto.
Het balkon van het Paleis op de Dam is te bereiken via de Balkonkamer. Toen het paleis nog een stadhuis was en er nog geen balkon was, werden er vanuit de ramen naar de drukke Dam belangrijke nieuwe wetten en verordeningen voorgelezen.
Lees verder onder de post.
Engels Kwartier
Regelmatig nemen buitenlandse staatshoofden voor één of meerdere nachten hun intrek op het Paleis op de Dam tijdens een staatsbezoek. Zij verblijven dan in het Engels Kwartier waar, als het Paleis is opengesteld voor bezoekers, het bed van koning Lodewijk Napoleon te bewonderen is. De bezoekende staatshoofden kunnen gelukkig rekenen op een moderner bed. Voor hun bezoeken wordt het bed van Lodewijk Napoleon tijdelijk ingeruild voor een comfortabel, hedendaags bed.
Beeld: ANP, Instagram @paleisamsterdam
Geschreven door
Sonja van Hal
