Waarom heeft het land Cyprus geen koningshuis?

De koning en koningin worden tijdens het staatsbezoek ontvangen in Cyprus door Nikos Christodoulides, de president van het land. Cyprus heeft dus geen koning, maar een president. Maar het eiland is niet altijd een republiek geweest.

Onder bestuur van het Verenigd Koninkrijk

Cyprus heeft nooit echt een eigen koningshuis gehad. Het eiland viel onder de bestuur van het Verenigd Koninkrijk. "We hebben gezien dat de Britten eigenlijk al vanaf het einde van de Middeleeuwen voet aan wal hebben gezet op het eiland", vertelt historicus Coks Donders. "Eind twaalfde eeuw is het eiland veroverd door Richard Leeuwenhart (ook wel bekend als koning Richard I van Engeland), mede vanwege de hele strategische ligging. Daarna heeft Richard Cyprus afgedragen aan de koning van Jeruzalem toen hij het niet meer hoefde."

In 1878 droegen de Ottomanen het gezag van Cyprus over aan het Verenigd Koninkrijk, maar het eiland bleef wel officieel onderdeel van het Ottomaanse Rijk. Daar komt in 1914 verandering in, wanneer de Ottomanen en de Britten recht tegenover elkaar komen te staan tijdens de Eerste Wereldoorlog. De Britten annexeren Cyprus en in 1925 maken de Britten het eiland tot een officiële kroonkolonie.

Griekse inmenging

Koning Paul I die van 1947 tot zijn dood in 1964 over Griekenland land regeert, spreekt zich in 1948 uit over Cyprus. Hij pleit ervoor dat het eiland bij Griekenland getrokken moet worden, iets waar een groot deel van de Griekse bevolking op het eiland naar verlangt. Er wordt zelfs een petitie ingediend bij de Verenigde Naties, maar de Britten gaan niet akkoord.

Koning Charles als symbolisch hoofd

Dat het een Britse kolonie is geweest, zorgt ervoor dat er ook vee Britse royals naar toe zijn gegaan. "Zoals koningin Elizabeth in de jaren negentig", zegt Coks. Het land behoort anno 2025 nog bij de Commonwealth, een vrijwillig samenwerkingsverband van 56 soevereine staten waar koning Charles III het symbolische hoofd van is. "Het is zeker ook nog bij Britse royals en burgers een geliefde plek om naartoe te gaan."

Lees verder onder de foto.

Onafhankelijkheid

In 1955 start de Grieks-Cypriotische afscheidingsbeweging EOKA een gewelddadig conflict tegen de Britse overheerser, iets waar het Turkse gedeelte van het eiland het niet mee eens is. Zij komen in 1957 met een plan voor een opdeling van het eiland in een Grieks en een Turks deel. Cyprus wordt uiteindelijk in 1960 onafhankelijk, en de Grieks-orthodoxe aartsbisschop Makarios wordt president.

Interessant feit: het is het eerste staatsbezoek van een Nederlandse staatshoofd aan Cyprus na de onafhankelijkheid in 1960. "Het is een van de weinige landen waar Beatrix in haar regeerperiode niet is geweest", zegt Coks.

Turks en Grieks deel

De spanning tussen de Griekse en Turkse bevolking op het eiland Cyprus blijft bestaan. In 1974 loopt het zelfs zo hoog op dat er een staatsgreep plaatsvindt. De nieuwe leiders proberen opnieuw om het eiland bij Griekenland aan te sluiten. Als reactie daarop neemt Turkije het noordelijke gedeelte van het eiland in beslag, dat nu feitelijk onafhankelijk is als de Turkse Republiek Noord-Cyprus.

Beeld: ANP