Han van Bree over Greet Hofmans: "Van de negatieve mythe wil ik een mens maken"

In zijn nieuwe boek 'Het vertroebelde oog' laat historicus Han van Bree nieuw licht schijnen op Greet Hofmans, de omstreden gebedsgenezeres van koningin Juliana. Hofmans zou een negatieve invloed hebben gehad op de koningin en haar gezin, maar waren deze beschuldigingen terecht? Van Bree stelt hier zijn vraagtekens bij. "Zij was vooral iemand die mensen individueel bijstond als een soort mental coach."
In 1948 komt Greet Hofmans in het leven van koningin Juliana. In eerste instantie om de oogafwijking van prinses Marijke, later bekend als prinses Christina, te genezen. Maar ondanks dat dat niet lukt, wordt Hofmans wel de spirituele raadsvrouw van de koningin. Maar Juliana is niet de enige die een band krijgt met Hofmans. Ook Wilhelmina wordt een bewonderaar van de gebedsgenezeres, zo onthult Han van Bree in zijn boek.
Doorgeefster
Han van Bree: “Koningin Wilhelmina schrijft in het boek Eenzaam maar niet Alleen: ‘In de winter van 1948 werd ik aangeraakt door een gedachte die mijn leven weer zin gaf’. De winter van 1948 was de winter dat Hofmans in haar leven kwam. Vervolgens gaat zij Hofmans gebruiken als praatpaal en voortdurend vragen stelt aan Hofmans. Zij noemt dan Hofmans doorgeefster.”
Lees verder onder de foto.

"Hofmans gek, Juliana raar, die hele club gestoord"
“Mijn fascinatie begon toen ik een documentaire moest maken voor de NOS over Juliana en Greet Hofmans, een documentaire die zou worden uitgezonden na het overlijden van Juliana", vertelt van Bree. "Ik ging die documentaire in met het idee zoals iedereen eigenlijk: Hofmans gek, Juliana raar, die hele club gestoord. Alleen ik kwam die mensen tegen uit die kring en zij leken helemaal niet gek. Deze wijze mensen praatten heel lovend over Hofmans en toen dacht ik: hier klopt iets niet. Aan de ene kant hoor ik de verhalen van de mythe, de Rasputin, aan de andere kant de lovende verhalen van de mensen die haar goed gekend hebben. Dat was het begin van mijn speurtocht die resulteerde in deze biografie.”
Lees ook over:
‘Bij Greetje vond Juliana een luisterend oor’
Greet Hofmans zou een verkeerde invloed hebben gehad op koningin Juliana, maar daar is Van Bree het niet mee eens. “Ik denk dat Hofmans haar [koningin Juliana red.] bevestigd heeft in haar religieuze gedachtes, en ook Wilhelmina trouwens. Die gedachten waren eigenlijk heel christelijk", zo legt de historicus uit. "Voor Hofmans gold: de Bijbel is leidraad en Jezus is het voorbeeld. Jezus die zich volkomen heeft overgegeven aan God en deed wat Hij van hem verlangde. Het idee van Hofmans was: als ieder mens zou doen wat God voor hem of haar in petto heeft, dan komt het langzaam maar zeker wel goed in de wereld.”
Lees verder onder de foto.

Hofmans als coach
“Ik wil het beeld van Greet Hofmans rechtzetten", zegt de historicus over zijn nieuwe boek. "Van de negatieve mythe wil ik weer een mens maken. Zij was niet heilig, ze had ook haar nukken. Zij was vooral iemand die mensen individueel bijstond als een soort coach. Ze kon goed luisteren en zette mensen op het goede spoor.”
Einde van Greet Hofmans
Uiteindelijk breekt koningin Juliana in 1956 met Greet Hofmans nadat de spanningen hoog oplopen. Kabinet-Drees stelt een commissie van 'drie wijze mannen' aan om de invloed van Hofmans aan het hof te onderzoeken. Dit naar aanleiding van een publicatie over deze invloed in het Duitse weekblad Der Spiegel waar prins Bernhard de initiator van zou zijn geweest. De commissie-Beel concludeert uiteindelijk dat Hofmans te veel invloed heeft aan het hof daarom zal de koningin haar vertrouwelinge moeten laten gaan.
Beeld: ANP

Geschreven door
Renée Prenger