Zo komt koning Willem III aan zijn bijnaam 'koning Gorilla'
In de zesde aflevering van Het Verhaal van Nederland Oranje Nassau gaan we verder met koning Willem III. De macht van de Oranjekoningen brokkelt in de negentiende eeuw langzaam af. Een nieuwe Grondwet geeft het parlement namelijk meer macht en dit gaat ten koste van de koning. Tot grote frustratie van koning Willem III, die er alles aan doet om het tij te keren. Dit wil je weten over het leven van koning Willem III.
Willem Alexander Paul Frederik Lodewijk wordt op 19 februari 1817 geboren in Brussel als oudste zoon van koning Willem II en Anna Paulowna. We kennen Willem ook als de vader van koningin Wilhelmina, de dochter die voortkomt uit zijn tweede huwelijk met koningin Emma.
Lees verder onder de foto.
Ongelukkig eerste huwelijk
Willem trouwt voor het eerst in 1839 met Sophie van Württemberg. Samen krijgen ze drie zoons: Willem, Maurits en Alexander. Sophie is alleen diep ongelukkig tijdens haar huwelijk. Willem plaagt zijn vrouw tijdens haar zwangerschappen zo zeer, dat ze in een brief aan een vriendin schrijft dat ze hoopte dat ze in het kraambed zou overlijden. Wanneer Willem zijn oudste zoon voor het eerst bewondert, zou hij volgens biograaf Dik van der Meulen hebben uitgeroepen: "Foei, wat een lelijke jongen!"
Lees verder onder de foto.
In 1848 wijzigt de grondwet waardoor de bevoegdheden van de koning enorm worden beperkt. Willem, dan nog Prins van Oranje, vindt deze wijziging maar niets en wil zijn vader onder deze omstandigheden niet opvolgen. Maar wanneer koning Willem II een jaar later overlijdt, wordt Willem toch de nieuwe koning onder de naam koning Willem III.
Bijnaam
Ook voor zijn personeel is koning Willem III niet de vriendelijkste, hij vertoont pestgedrag naar zijn lakeien. Het gaat zelfs zo ver dat het socialistische tijdschrift Recht voor allen in 1886 schrijft over "koning Gorilla". Terwijl Oranje-aanhangers deze bijnaam veel te ver vinden gaan, vinden socialisten de titel wél gepast. Zij bedenken een lied over de koning: "Het lied van koning Gorilla". De laatste twee zinnen eindigen met de hoop op een republiek: "Het volk heeft z’n laatste Gorilla gehad, weg met zo’n pracht van een koning."
Volgens een anekdote zou minister Johan Thorbecke hebben gezegd dat koning Willem III twee pennen meeneemt om iets te ondertekenen. Eén om de wet te ondertekenen en één om boos weg te gooien.
Lees verder onder de foto.
Verbroken relatie met zijn kinderen
De tweede zoon van Willem en Sophie, Maurits, wordt helaas niet oud. Hij overlijdt in 1850 op 6-jarige leeftijd. De band tussen Willem en zijn andere twee zoons verslechtert. Dat komt mede omdat Willem er niet mee akkoord gaat dat zijn oudste zoon Willem wil gaan trouwen met gravin Anna Mathilde van Limburg Stirum. Hij heeft liever dat Willem met een prinses trouwt. Omdat zoon Willem het daar niet mee eens is, vertrekt hij naar Parijs waar hij onder onduidelijke omstandigheden op 38-jarige leeftijd overlijdt. De jongste zoon, Alexander, is op dat moment nog de enige zoon die in leven is. Hij heeft echter een zwakke gezondheid en overlijdt in 1884 aan de gevolgen van een longontsteking.
Tweede huwelijk
In 1855 loopt het huwelijk met Sophie officieel op de klippen. Willem en Sophie sluiten een overeenkomst en scheiden van tafel en bed. Willem gaat op zoek naar een tweede vrouw en in 1879 trouwt hij uiteindelijk met de 19-jarige Emma van Waldeck-Pyrmont. Op 31 augustus 1880 wordt de kleine Wilhelmina geboren, zij wordt na het overlijden van haar halfbroer Alexander eerst in lijn voor de Nederlandse troon.
Lees verder onder de foto.
Opvolging
De omstreden koning regeert tot zijn dood in 1890. Hij wordt opgevolgd door zijn tienjarige dochter Wilhelmina, maar omdat zij nog niet meerderjarig is, wordt haar moeder Emma regentes. Wanneer Wilhelmina de volwassen leeftijd bereikt, wordt zij ingehuldigd als koningin van Nederland.
Meer lezen over de Nederlandse geschiedenis? Zo werd Willem Frederik de eerste Koning der Nederlanden.
Foto's: ANP / Publiek Domein
