AMSTERDAM - Koning Willem-Alexander tijdens de opening van de tentoonstelling Slavernij in het Rijksmuseum. Wegens het coronavirus wordt de tentoonstelling vooralsnog de eerste weken speciaal opengesteld voor scholen van het voortgezet onderwijs uit de regio. ANP ROYAL IMAGES EVERT ELZINGA.

Koning opent nieuwe tentoonstelling over slavernij

19 mei 2021 · 09:42

Update: 5 juni 2025 · 11:27

Koning Willem-Alexander heeft de expositie Slavernij geopend in het Rijksmuseum in Amsterdam. Het is voor het eerst dat het museum een tentoonstelling houdt over dit deel van het koloniale verleden. Museumdirecteur Taco Dibbits verwelkomde de koning. "Meer dan 250 jaar is vele mensen ondenkbaar onrecht aangedaan. Of we het nu willen of niet, het is onderdeel van onze geschiedenis. Een geschiedenis die ons allemaal aangaat."

Dibbits zei dat het Rijks door deze geschiedenis te vertellen "alle Nederlanders met elkaar wil verbinden". "Zo staan we samen stil bij de betekenis van dit verleden voor onze samenleving van vandaag."

De expositie vertelt de waargebeurde verhalen van João, Wally, Oopjen, Paulus, Dirk, Lokhay, Van Bengalen, Surapati, Sapali en Tula. Mensen die in slavernij leefden, slavenhouders waren, mensen die zich verzetten of die in slavernij naar Nederland zijn gehaald. Zoals het verhaal over mensen met dezelfde achternaam Van Bengalen, omdat ze op de Golf van Bengalen tot slaaf zijn gemaakt. Of over Sapali, die ongepelde rijst in haar gevlochten haar verstopte en zichzelf wist te bevrijden uit de slavernij in Suriname. Surapati kwam op Java in opstand tegen de VOC en wordt in Indonesië geroemd om zijn strijd tegen de Nederlanders. En ook Rembrandts meesterwerken Marten en Oopjen zijn op de expositie te vinden, aangezien het leven van Oopjen als dochter van een van de grootste suikerproducenten van Amsterdam ook is verweven met slavernij.

Het slavernijverleden, waarin door Nederland meer dan een miljoen mannen, vrouwen en kinderen uit Azië en Afrika tot slaaf werden gemaakt, is lange tijd onderbelicht geweest, ook in het Rijksmuseum, zeggen de makers van de tentoonstelling. Lange tijd werd er volgens hen van uitgegaan dat er geen collectie beschikbaar was om het verhaal te vertellen. Onderzoek toonde echter aan dat dit wel degelijk het geval was, dat er juist verrassend veel aanknopingspunten waren.

Hoewel de musea momenteel nog dicht zijn vanwege het coronavirus, kunnen mensen de expositie voorlopig online bekijken. Middelbare scholieren uit de regio Amsterdam mogen vanaf woensdag al wel een bezoek brengen aan het museum. Directeur Taco Dibbits van het Rijks zei eerder te hopen dat zoveel mogelijk mensen Slavernij kunnen zien. "Om stil te staan bij de betekenis van het verleden voor de samenleving van vandaag."

Als het museum weer opengaat, is de expositie te zien tot en met 29 augustus.