Grote binnentuin en een koffieruimte: dit zijn de Koninklijke Serres van Laken

29 maart 2025 · 11:30

Update: 29 maart 2025 · 11:30

Afbeelding van Jeanine van Nieuwkoop - Steenhoven

Geschreven doorJeanine van Nieuwkoop - Steenhoven

Naast het woonpaleis van koning Filip en koningin Mathilde – het Kasteel van Laken – staan de Koninklijke Serres. Het imposante gebouw van glas en staal heeft verschillende vorsten zien komen en gaan. Toch blijven de serres een bekende en geliefde plek van de Belgische royals. Blauw Bloed bekijkt de Koninklijke Serres in Brussel van dichtbij.

De geschiedenis van de Koninklijke Serres van Laken begint in 1817 en heeft een Nederlands tintje. Koning Willem I is in die tijd vorst van het Koninkrijk der Nederlanden, het huidige Nederland én België. Hij laat de Oranjerie bouwen in de kasteeltuin van Brussel. Het complex wordt door de volgende koningen uitgebreid en leidt tot de serres die we nu herkennen aan de stalen constructie met vele glazen.

Hier wonen de Belgische koning en koningin
Hier wonen de Belgische koning en koningin

Wintertuin

Vanaf 1874 breidt koning Leopold II het complex uit. Hij laat een serrecomplex ontwerpen dat past bij de klassieke stijl van het Kasteel van Laken, de residentie van de huidige koning Filip en zijn vrouw koningin Mathilde van België. De 'Wintertuin' is het resultaat van Leopolds opdracht. In het glazen paviljoen staan honderden verschillende plantensoorten. "We hebben veel planten uit Congo, maar ook uit Mexico. We hebben andere planten uit Zuid-Amerika en uit Australië ook", vertelt Jean-Yves André, beheerder van het koninklijk domein van Laken. Wanneer koning Filip en koningin Mathilde hun kasteeldeur uitstappen, wanen ze zich in een andere wereld met een oppervlakte van 2,5 hectare.

Lees verder onder de foto's.

Koning Filip en koningin Mathilde wandelen door de Koninklijke Serres van Laken (2017).

De Koninklijke Serres tijdens een staatsbanket.

Koffieruimte

De Wintertuin speelt ook een grote rol tijdens inkomende staatsbezoeken in België. "De koffie wordt altijd in de Wintertuin gediend, op elk staatsbezoek", begint Jean-Yves André. "Deze serres hebben ook een diplomatisch aspect voor de vorsten." Zo zijn ook koning Willem-Alexander en koningin Máxima in de serres geweest, onder andere tijdens het staatsbezoek in 2023. "Maar wanneer het om hun privébezoek gaat, weet ik van niks", voegt de beheerder van het koninklijk domein toe. Wel fungeren de serres als fotolocatie van de royals, zoals op de verjaardag van prins Emmanuel.

Lees verder onder de foto.

Ook tijdens het staatsbezoek van Nederland aan België wordt de koffie in de serres opgediend (2023).

Onderhoud

Met alle verschillende bomen- en plantensoorten staan de hoveniers in de serres voor verschillende uitdagingen. "Het grote probleem is insecten, die laten ons niet met rust", legt hoofdtuinman Johan Lauwers uit. Maar ook het grote onderhoud van het complex houden de beheerders én de royals bezig. Er staat een vernieuwing van de serre op de agenda, iets wat "hoog tijd" is volgens Lauwers. "Het is niet meer droog als het regent, het glas vliegt weg, de mastiek is kapot, de verf gaat eraf, het wordt meer roeststructuur dan een mooie serre". Dat beaamt ook André: "Alles moet weg. Eerst alle glazen weg doen, dan hebben wij toegang tot de staalstructuur. Dan pas kunnen wij zeggen: wij houden deze structuur of we moeten het vervangen. Daar is nog veel werk".