Ga naar submenu Ga naar zoekveld

De Oranjes hadden een hechte vriendschap met Nelson Mandela, ontdek hier het verhaal

21 oktober 2023 · Leestijd 5 min

Een hechte vriendschap. Zo kun je de relatie van Nelson Mandela en de Oranjes zeker noemen. In 1990 wordt de Zuid-Afrikaanse vrijheidsstrijder na 27 jaar gevangenschap vrijgelaten en een paar maanden later reist hij naar Nederland. Het is het begin van een bijzondere band met de Nederlandse koninklijke familie.

In de jaren tachtig zit prins Willem-Alexander op het Atlantic College in Wales en danst hij op de klanken van het lied ‘Free Nelson Mandela’ van de muziekgroep Special AKA. Maar hij doet meer: de Nederlandse troonopvolger demonstreert ook bij de Zuid-Afrikaanse ambassade in Londen om aandacht te vragen voor Nelson Mandela, die een levenslange gevangenisstraf uitzit. Het is niet zomaar een solo-actie van de Prins van Oranje. De internationale druk op Zuid-Afrika om de Apartheid af te schaffen en Nelson Mandela vrij te laten neemt toe.

Nelson Mandela op audiëntie bij koningin Beatrix

In februari 1990 mag Mandela de gevangenis verlaten en vier maanden later gaat hij op bezoek in Nederland. Hij ontmoet niet alleen vertegenwoordigers van de regering, maar gaat ook op audiëntie bij koningin Beatrix op Huis ten Bosch.

Lees verder onder de foto. 

nelson-mandela-beatrix-1990

Vier jaar later is prins Willem-Alexander in Zuid-Afrika bij de beëdiging van Nelson Mandela tot president. Het is de eerste keer dat hij het land bezoekt op dit historisch moment waarop Mandela, die hij een levende legende noemt, president wordt. "Ik heb president Mandela gezegd dat hij van harte welkom is in Nederland, wanneer hij dat wil en wanneer hém dat het beste uit komt. Het is begrijpelijk dat zijn aandacht nu eerst Zuid-Afrika betreft", aldus de 27-jarige prins.

Staatsbezoek aan Zuid-Afrika in 1996

Willem-Alexander heeft een vooruitziende blik. Mandela richt zijn aandacht de eerste jaren van zijn regering inderdaad op Zuid-Afrika. Pas in 1999 brengt hij een staatsbezoek aan Nederland. Daarvoor, in 1996, heeft koningin Beatrix al een staatsbezoek gebracht aan Zuid-Afrika. Nelson Mandela wacht haar op bij het Uniegebouw in Pretoria, waar de Zuid-Afrikaanse regering zetelt. Ook prins Claus en prins Willem-Alexander zijn meegereisd naar Zuid-Afrika. Grappig detail: het staatsbanket begint al om 18:00, omdat Nelson Mandela graag op tijd gaat slapen.

Lees verder onder de foto. 

Zuid-Afrika-1996-Pretoria

De laatste dag van het bezoek staat Kaapstad centraal, maar Willem-Alexander maakt van de gelegenheid gebruik om naar Robbeneiland te gaan, de plek waar Mandela achttien jaar gevangen heeft gezeten. "Het heeft grote indruk op me gemaakt. Nu begrijp ik beter wat hij allemaal heeft moeten vergeven", zegt de prins nadat hij de cel van Mandela heeft bekeken.

Lees verder onder de foto. 

nelson-mandela-beatrix-staatsbanket-1999
1999: Koningin Beatrix en Nelson Mandela proosten op het staatsbanket.

Staatsbezoek van Mandela aan Nederland

Bij het staatsbezoek van Mandela aan Nederland in maart 1999 is het overvolle programma iets te veel voor de tachtigjarige Zuid-Afrikaanse leider. Een aantal onderdelen wordt geschrapt, maar ontmoetingen met de Oranjes zijn er wél. Koningin Beatrix neemt Mandela op in de Huisorde van de Gouden Leeuw van Nassau, een orde die slechts aan weinigen wordt toegekend. Dat doet ze overigens niet alleen, de orde wordt mede verleend namens groothertog Jean van Luxemburg.

Lees verder onder de foto. 

nelson-mandela-beatrix-1999
1999: Koningin Beatrix ontvangt Nelson Mandela op het vliegveld van Valkenburg.

De koningin is er ook bij als Mandela in de Leidse Pieterskerk een eredoctoraat krijgt van de Universiteit van Leiden. Na afloop van de ceremonie lopen ze hand in hand door de kerk. Het is een van de laatste staatsbezoeken die Mandela aflegt. Op 16 juni 1999 treedt hij af als president.

Lees verder onder de foto. 

nelson-mandela-huwelijk-wa-2002
2002: Nelson Mandela arriveert voor de feestelijkheden voor de bruiloft van Willem-Alexander en Máxima.

Speciale gast bij de bruiloft van Willem-Alexander en Máxima

De band met de Oranjes blijft. In 2002 is Mandela een van de gasten op de bruiloft van prins Willem-Alexander en Máxima Zorreguieta. En dat is op eigen verzoek. "Prins, als je gaat trouwen, vergeet dan je oude vriend uit Zuid-Afrika niet’", zegt Mandela tot drie keer toe tegen Willem-Alexander. Uiteraard krijgt hij een uitnodiging. "Hij is de enige die zichzelf heeft uitgenodigd en die ook daadwerkelijk uitgenodigd is", vertelt Willem-Alexander in 2017 tegen Wilfried de Jong. Eigenlijk had Mandela dat weekend andere afspraken staan, maar als een trouwe vriend wil hij de bruiloft van Willem-Alexander niet missen.

Lees verder onder de foto. 

nelson-mandela-beatrix-2002
2002: Koningin Beatrix ontmoet Nelson Mandela voor aanvang van het Nationaal Huwelijksfeest.

Een paar maanden later is Mandela opnieuw in Nederland. In Middelburg krijgt hij de Internationale Four Freedoms Award. Koningin Beatrix, prins Willem-Alexander en prinses Máxima zijn bij de plechtigheid aanwezig. Een dag daarvoor zitten Willem-Alexander en Máxima samen met prinses Margriet in Theater Carré waar Mandela een eerbetoon krijgt.

Lees verder onder de foto's. 

nelson-mandela-willem-alexander-middelburg
8 juni 2002: Prins Willem-Alexander rijdt Nelson Mandela rond in een golfkarretje in Middelburg.
nelson-mandela-willem-alexander-2002
28 augustus 2002: prins Willem-Alexander is in Johannesburg samen met Nelson Mandela.
nelson-mandela-beatrix-2003
2003: Koningin Beatrix is te gast op de 85e verjaardag van Nelson Mandela in Johannesburg.

Elf jaar later, op 5 december 2013 sterft Nelson Mandela op 95-jarige leeftijd. Beatrix, inmiddels prinses, woont in Theater Carré een Nationaal Eerbetoon bij. Koning Willem-Alexander schrijft een brief aan de nabestaanden van Mandela. "Zijn wijsheid, integriteit en vriendelijkheid vormen een inspirerend voorbeeld." Willem-Alexander reist naar Johannesburg voor de herdenkingsdienst en neemt een dag later in Pretoria voor de laatste keer afscheid van zijn goede vriend.

Lees verder onder de foto's. 

willem-alexander-2013
10 december 2013: Willem-Alexander is in Johannesburg voor de herdenkingsdienst van Nelson Mandela. Op de voorgrond (vlnr) Laura Bush, koningin Rania van Jordanië en George W. Bush.
beatrix-2013
15 december 2013: Prinses Beatrix arriveert bij het Nationaal Eerbetoon aan Nelson Mandela.

Thuis, op Villa Eikenhorst herinnert een foto van Willem-Alexander en Mandela aan een bijzondere vriendschap.

Foto's: ANP

Lees meer over de royals

Misschien ook wat voor jou

Blauw Bloed nieuwsbrief

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief en ontvang eens in de twee weken een persoonlijke nieuwsbrief vol royaltynieuws, tips en exclusieve content in je inbox.

E-mailadres

Lees onze privacyverklaring.

--:--