Ga naar submenu Ga naar zoekveld

Koningin Margrethe treedt af, deze vorsten gingen haar voor

10 januari 2024 · Leestijd 5 min

In haar eindejaarstoespraak maakte koningin Margrethe van Denemarken bekend op 14 januari troonsafstand te zullen doen. Een bijzonder moment in de Deense monarchie, want voor het eerst in bijna 900 jaar doet daar een vorst afstand van de troon. Toch is dit iets dat in andere monarchieën vaker voorkomt.

Wij zetten een aantal vorsten op een rij die de afgelopen 52 jaar - de tijd dat Margrethe koningin was van Denemarken - afstand hebben gedaan van hun troon.

#1 Koningin Beatrix der Nederlanden

Een troonsafstand die bij ons allen nog vers in het geheugen zit is natuurlijk de abdicatie van koningin Beatrix. Drie dagen voor haar 75ste verjaardag, op 28 januari 2013, kondigt Beatrix in een korte tv-toespraak vanuit Paleis Huis ten Bosch haar abdicatie aan. Ze spreekt daarin haar dankbaarheid uit voor het in goede gezondheid kunnen vieren van haar 75ste verjaardag. Het samenvallen van deze bijzondere gebeurtenis met het 200-jarig bestaan van het Koninkrijk der Nederlanden eind 2013 heeft haar doen besluiten dit jaar uit haar ambt terug te treden. De volledige aankondiging zie je hieronder. 

Lees verder onder de video. 

De weergave van deze video vereist jouw toestemming voor social media cookies.

Toestemmingen aanpassen

Een paar maanden later, op 30 april 2013, doet koningin Beatrix afstand van de troon ten gunste van haar oudste zoon kroonprins Willem-Alexander. In de video hieronder zie je hoe de akte van abdicatie wordt voorgelezen en ondertekend in de Mozeszaal van het Paleis op de Dam. Leuk detail: op de achtergrond hoor je de joelende mensenmassa die zich die dag heeft verzameld op de Dam om getuige te zijn van de abdicatie van koningin Beatrix en de inhuldiging van koning Willem-Alexander. Na haar abdicatie wordt Beatrix, net als voor ze koningin werd, aangesproken als prinses.

Lees verder onder de video en foto's. 

De weergave van deze video vereist jouw toestemming voor social media cookies.

Toestemmingen aanpassen
Beatrix, Willem-Alexander en Maxima ondertekenen abdicatie akte
Koningin Beatrix, haar zoon kroonprins Willem-Alexander en zijn vrouw prinses Máxima ondertekenen de akte van abdicatie.
Akte van abdicatie Beatrix
De akte van abdicatie van koningin Beatrix, ondertekend door haarzelf, haar zoon Willem-Alexander en o.a. de ministers van het Koninkrijk der Nederlanden.

# 2 Koningin Juliana der Nederlanden

In Nederland is het gebruikelijk dat vorsten bij leven afstand doen van hun troon. Ook koningin Juliana deed dit. In 1980, op de verjaardag van haar dochter kroonprinses Beatrix, maakt zij haar aftreden bekend. "Bij iedereen die oud wordt doet vroeger of later het nuchtere feit zich voor dat de krachten afnemen, en dat zo iemand zijn taak niet meer kan volbrengen zoals voorheen. Dan komt er een moment dat het ook niet meer verantwoord is ze langer uit te oefenen. Zo voel ik dat voor mij het ogenblik nadert mijn taak als uw koningin neer te leggen", spreekt Juliana het volk toe in een toespraak voor radio en televisie. De volledige aankondiging zie je hieronder.

Lees verder onder de video. 

De weergave van deze video vereist jouw toestemming voor social media cookies.

Toestemmingen aanpassen

Op 30 april 1980 vindt de officiële abdicatie plaats en treedt Juliana terug als koningin. In dezelfde Mozeszaal als waar 33 jaar later haar dochter Beatrix afstand zal doen van de troon, tekent koningin Juliana de akte van abdicatie. Na haar abdicatie wordt Juliana aangesproken als prinses. 

Lees verder onder de foto's.

Abdicatie Juliana
Prins Bernhard, koningin Juliana, kroonprinses Beatrix, prins Claus en Nederlandse ministers in de Mozeszaal van het Paleis op de Dam voor het ondertekenen van de akte van abdicatie van koningin Juliana.
Balkonscene na abdicatie Juliana
Balkonscène bij het Paleis op de Dam na het ondertekenen van de akte van abdicatie.

#3 Koning Juan Carlos I van Spanje

Op 22 november 1975 wordt Juan Carlos uitgeroepen tot koning van Spanje. Een taak die hij uiteindelijk bijna 40 jaar lang vervult, tot het op 18 juni 2014 tijd is om afstand te doen van de troon. Enkele weken voor de abdicatie kondigt koning Juan Carlos zijn aftreden aan. Als officiële reden wordt zijn gezondheid opgevoerd, maar van het ooit zo grote draagvlak voor zijn koningschap is sinds een aantal jaar al niet veel meer over.

Twee jaar eerder, in 2012, breekt de koning zijn heup tijdens een reis naar Botswana. Een pijnlijk ongeluk, vooral omdat hierdoor bekend wordt waarom hij in het Afrikaanse land is: de olifantenjacht. Dit komt de koning, op dat moment voorzitter van de Spaanse afdeling van het Wereld Natuur Fonds, op veel kritiek te staan. Ook omdat hij in gezelschap is van een minnares, die later uitgebreid heeft verteld over haar relatie met de koning. Twee jaar na de ontstane ophef treedt Juan Carlos af en geeft hij het stokje door aan zijn zoon en de huidige koning van Spanje, Felipe. 

Lees verder onder de foto. 

Juan Carlos ondertekent abdicatie
Koning Juan Carlos ondertekent de akte van abdicatie.

#4 Koning Albert II van België

Na twintig jaar koningschap kondigt koning Albert van België op op 3 juli 2013 via een toespraak aan dat hij, ten gunste van zijn zoon Filip, op 21 juli 2013 zal aftreden. Een bijzondere dag, want 21 juli is ook de nationale feestdag van België. Een ander bijzonder element aan zijn abdicatie is dat koning Albert de eerste Belgische vorst is die vrijwillig afstand doet van de troon. Als reden voor zijn aftreden geeft koning Albert zijn leeftijd en gezondheid, die hem parten beginnen te spelen. 

Lees verder onder de foto. 

Albert op dag van abdicatie
Koning Albert en koningin Paola op de dag van zijn abdicatie, 21 juli 2013.

#5 Groothertog Jean van Luxemburg

Op 12 november 1964 volgt Jean van Luxemburg zijn moeder groothertogin Charlotte op als groothertog van Luxemburg. Een ambt dat hij tot 7 oktober 2000 vervult. Op die dag doet groothertog Jean afstand van de troon ten gunste van zijn oudste zoon Henri. Na zijn aftreden trekt Jean zich terug op Slot Fisbach, waar hij woont tot aan zijn overlijden in april 2019.

Jean en Josephine-Charlotte
Groothertog Jean van Luxemburg en zijn vrouw Josephine-Charlotte zwaaien naar het publiek na het ondertekenen van zijn akte van abdicatie.

Beeld: ANP, Casa Real, RVD/Frank van Beek, 

Dit is wat we tot nu toe weten over de troonsafstand van koningin Margrethe

Lees ook over:

Dit is wat we tot nu toe weten over de troonsafstand van koningin Margrethe
Lees meer over de royals

Misschien ook wat voor jou

Blauw Bloed nieuwsbrief

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief en ontvang elke vrijdag het laatste royaltynieuws in je mailbox.

E-mailadres

Lees onze privacyverklaring.

--:--