Hoera! 33 jaar koning Harald V: een overzicht
Hij is met zijn 86 jaar op dit moment de oudste regerende vorst op het Europese continent. En het is vandaag, 17 januari, 33 jaar geleden dat hij koning werd. We hebben het natuurlijk over Harald V, koning van Noorwegen. Tijd voor een terugblik.
Op 17 januari 1991 overlijdt koning Olav V van Noorwegen op 87-jarige leeftijd. Het koningschap wordt per direct overgedragen op zijn oudste zoon, die vanaf dat moment koning Harald V van Noorwegen is. Een rol waarop Harald zijn leven lang is voorbereid. Toch was het voor hem een spannende dag, vertelde hij later. Er kwam een flinke verantwoordelijkheid op zijn schouders te liggen. "Ik was een beetje bang. Zo kun je het wel zeggen. Om helemaal eerlijk te zijn, was ik er vrij zeker van dat ik het niet zou redden. Hij was ongelooflijk populair", aldus Harald in een interview. Toch lukt het hem om in zijn nieuwe rol te groeien en zou ook hij een geliefd koning worden.
Harald V wordt koning van Noorwegen
Een half jaar na het overlijden van zijn vader worden Harald en zijn vrouw Sonja ingewijd tot koning en koningin. Dat gebeurt in de Nidaros-kathedraal in Trondheim. De kroonjuwelen van Noorwegen, bestaande uit onder andere de kronen van de koning en de koningin, waren voorafgaand aan de ceremonie in de kathedraal geplaatst, naast de tronen die stammen uit het jaar 1818. In de video hieronder zie je hoe de ceremonie eruit zag.
Lees verder onder de beelden.
Zijn grote liefde Sonja
Haralds grote steun en toeverlaat is zijn echtgenote Sonja. Het liefdesverhaal van koning Harald en koningin Sonja is één van de meest romantische verhalen die je tegen gaat komen. De twee zijn in 2023 alweer 55 jaar getrouwd. Wil je meer lezen over hun liefdesverhaal? Dat kan hier.
Koningin Sonja moest in het begin haar weg vinden als koningin. Noorwegen had namelijk al 53 jaar geen koningin meer gehad. Toch is het haar, net als haar man, gelukt om in haar rol te groeien. In 2016, toen Harald 25 jaar koning was, werd dat nog maar eens duidelijk. De Noorse regering sprak destijds namelijk heel nadrukkelijk over het zilveren jubileum van koning én koningin.
Lees verder onder de foto's.
Koning Harald is een familieman
Harald en Sonja hebben twee kinderen: kroonprins Haakon en prinses Märtha Louise. Samen hebben ze ook vijf kleinkinderen: Maud Angelica (2003), prinses Ingrid Alexandra (2004), Leah Isadora (2005), prins Sverre Magnus (2005) en Emma Tallulah (2008).
Lees verder onde de foto.
Antarctica en de Amazone
Koning Harald is de enige regerende vorst die ooit voet aan wal van Antarctica heeft gezet. Op 77-jarige leeftijd bezocht de koning arctische gebieden in Noorwegen en maakte daar een speciale stop bij de kust van Prins Harald: 20 meter hoge ijskliffen die naar hem vernoemd zijn. Hij bleef drie dagen op het koude en onherbergzame continent, waar hij alles wilde leren over het ijs- en klimaatonderzoek van Noorwegen.
Lees verder onder de foto.
Het klimaat is belangrijk voor Harald. Hij besteedt regelmatig aandacht aan het onderwerp en bezocht in 2013 de Yanomani in het Amazonegebied. Later zei hij over dat bezoek: ''We kunnen veel leren van de mensen die zo dicht bij de natuur wonen, zodat we kennis kunnen krijgen hoe om te gaan met de uitdagingen voor het milieu.”
Lees verder onde de foto.
De zeilkoning
Haralds allergrootste uitlaatklep is zeilen en hij is dan ook graag en vaak te vinden op het water. Als tienjarige zeilde hij al zijn eerste regatta. Zeilen is deel van wie hij is en hij heeft in navolging van zijn vader (die in 1928 goud won bij de Olympische Spelen in Amsterdam red.) driemaal deelgenomen aan de Olympische Spelen.
Lees verder onder de foto.
Koninklijke vrienden
Koning Harald kan het goed vinden met zijn generatiegenoot prinses Beatrix. Zij koos Harald dan ook als peetoom van haar tweede zoon, wijlen prins Friso. Ook met koning Willem-Alexander is de band hecht. Harald is Ridder Grootkruis in de Orde van de Nederlandse Leeuw.
Lees verder onder de foto's.
Ook de banden van Harald met andere Europese koningshuizen zijn goed. Via de social media van het Noorse hof laat de Noorse koning regelmatig wat van zich horen, zo bracht hij recentelijk nog zijn felicitaties over naar de nieuwe koning en koningin van Denemarken.
Lees verder onder de post.
Een zichtbare koning
Harald is een zichtbare koning. Door de jaren heen heeft hij zichzelf altijd laten zien tijdens nationale crises zoals Nyttårsorkanen (een hevige storm op Nieuwjaarsdag in 1992), de aanslagen in Noorwegen op 22 juli 2011 en zeer recentelijk na de aardverschuiving in Gjerdrum in 2020. Zijn betrokkenheid bij dit soort rampen heeft hem zowel nationaal en internationaal veel bewondering en waardering opgeleverd.
Lees verder onder de foto's.
Populair
Koning Harald is geliefd in zijn land, blijkt uit verschillende peilingen uit het verleden. In 2018 bijvoorbeeld werd ter gelegenheid van zijn 80e verjaardag een onderzoek gehouden waaruit bleek dat 8 van de 10 Noren voor het koningshuis zijn. De grootste steun voor de koning was destijds onder jongeren.
Lees verder onder de foto.
Een moderne vorst
Samen met koningin Sonja en kroonprins Haakon heeft Harald zich tijdens zijn regering ingezet voor de modernisering van het koningshuis. Harald gaf zijn twee kinderen, in tegenstelling tot zijn eigen vader destijds, dan ook meteen toestemming om te trouwen met burgers. Ook heeft Harald het Noorse koningshuis meer opengesteld naar de buitenwereld en de Noorse media. Harald is tevens de eerste vorst die een groot deel van zijn paleizen openstelt voor toeristen.
Lees verder onder de foto.
Harald is progressief en pro-emigratie. Ondanks de gevoeligheid van het onderwerp kiest Harald ervoor om zich hierover uit te spreken. Zo gaf hij in 2016 een emotionele speech waarin hij verklaarde dat volgens hem "thuis is waar het hart is".
Niet langer heilig
Tijdens zijn koningschap hebben er ook moderniseringen van het ambt zelf plaatsgevonden. Zo is Harald sinds 2012, volgens de grondwet, niet meer het formele hoofd van de kerk van Noorwegen en sinds 2018 is zijn constitutionele status als koning niet langer heilig. Harald bezit wel nog zijn soevereine immuniteit. Dat betekent dat ministers verantwoordelijk voor hem zijn.
Lees verder onder de foto.
Broze gezondheid
De afgelopen jaren heeft Harald steeds meer last van zijn gezondheid. Harald heeft zelfs al een aantal keer zijn plichten als vorst niet kunnen nakomen vanwege gezondheidsproblemen. Zo leed Harald tussen december 2003 en april 2004 aan blaaskanker en lag hij in 2020 in het ziekenhuis voor de vervanging van een hartklep. Kroonprins Haakon diende in deze periodes als regent.
Lees verder onder de foto.
Een koning voor het leven
Onlangs zijn hoge leeftijd en broze gezondheid is het voor koning Harald geen optie om te stoppen. Hij peinst er niet over om zijn ‘eed aan de grondwet’ te verbreken. Die is voor het leven, vindt hij. Volgens Harald weegt leeftijd niet zwaar op zijn schouders. "Ik dacht altijd dat degenen die 80 waren oud zijn, maar ik voel me zelf niet oud. Leeftijd is maar een getal", zei de koning in een interview met de Zweedse NTB in 2017.
Foto's: ANP / kongehuset.no
