Fotoportret Juliana: Koningin der Nederlanden
De afgelopen twee weken hebben we in onze fotoserie teruggeblikt op het leven van Juliana voordat ze in 1948 koningin wordt. In dit derde deel gaan we kijken naar de regeerperiode van Juliana. Deze loopt vanaf 4 september 1948 tot 30 april 1980. Op deze dag treedt zij af als koningin en gaat ze een leven leiden dat minder in spotlights staat. Dit bekijken we volgende week in het laatste artikel van deze reeks, maar nu eerst haar koning(inne)schap!
"Dat ik hier op het ogenblik in uw midden ben om de eed op de Grondwet af te leggen, vervult mij met weemoed. Want het is een gevolg van het feit, dat mijn lieve Moeder een halve eeuw lang haar krachten in dienst van het Vaderland en het Rijk heeft gegeven in een mate, dat zij nu eindelijk de zware last niet verder dragen kan. Maar het vervult mij ook met de troost, dat ik haar mag verlichten door die last met mijn onervaren handen, maar sterkere want jongere kracht, over te nemen en dat ik daarmee iets voor mijn Moeder doen kan – voor haar, aan wie ik samen met de goede mens, die mijn Vader was, het levenslicht en alles te danken heb. Sedert eergisteren ben ik geroepen tot een taak, die zó zwaar is, dat niemand die zich daarin ook maar een ogenblik heeft ingedacht, haar zou begeren, maar ook zó mooi, dat ik alleen maar zeggen kan: wie ben ik, dat ik dit doen mag?"
Met deze woorden begint Juliana haar inhuldigingsrede. Ze neemt het stokje over van haar moeder Wilhelmina. Juliana gaat een Nederland regeren dat nog zwaar aan het bijkomen is van de Tweede Wereldoorlog. Ze is een geliefde koningin en wordt gekenmerkt door haar eigenzinnige en sociale karakter.
De gezondheid van Juliana's moeder laat na de terugkeer uit Engeland veel te wensen over. Ook haar leeftijd en andere tegenslagen belemmeren haar in het koninklijke werk. Juliana treedt in 1947 en 1948 twee keer op als regentes. Op 14 mei 1948 kondigt Wilhelmina via een radiotoespraak aan dat haar dochter Juliana het van haar over zal nemen. Enkele maanden later, om precies te zijn op 4 september, treedt Wilhelmina af en is Juliana Koningin der Nederlanden. Hier rijden ze nog op diezelfde dag voor de abdicatie in de crème calèche.
Nadat de oude koningin de abdicatiepapieren heeft getekend, is Juliana officieel de nieuwe koningin. Op dit historische moment spreekt Wilhelmina een volle Dam toe en sluit ze af met de woorden "Leve onze koningin! Hoera! Hoera! Hoera!".
Twee dagen later, op 6 september 1948, is de dag van de inhuldiging. Met prins Bernhard aan haar zijde vindt de plechtigheid plaats. De inhuldiging van Juliana wordt traditiegetrouw gehouden in de Nieuwe Kerk in Amsterdam.
Juliana is op 30 april geboren, daarom wordt Koninginnedag vanaf haar inhuldiging op die dag gevierd. In 1949 wordt door de plaatselijke bevolking van Soestdijk en Baarn een grote bloemenhulde gebracht op Paleis Soestdijk. Juliana bekijkt hier samen met haar man en dochters Beatrix en Irene de bloemenzee, die voor haar verjaardag bij haar woning is gelegd.
In 1950 wordt Juliana's verjaardag niet op 30 april gevierd omdat het op een zondag valt. Het wordt daarom een dagje later gevierd dit jaar. Het koninklijk gezin staat hier voor hun voordeur en kijken naar het defilé dat wordt gehouden ter gelegenheid van Koninginnedag. Het gezin is op deze foto compleet. Prinses Margriet staat tussen haar ouders Juliana en Bernhard. Helemaal rechts staat prinses Irene. Tussen haar en Beatrix zit de driejarige prinses Marijke.
Met kerst wordt er aan het hof van koningin Juliana onder andere warme chocolademelk geschonken als bedankje aan het personeel. Zij helpt zelf met het inschenken en het bedienen van de kopjes, zoals hier te zien is!
In 1950 brengt Juliana een bezoek aan Engeland. Hier zit ze in de auto met de vader van koningin Elizabeth, koning George VI, die kampt met gezondheidsklachten. In de Tweede Wereldoorlog bezocht Juliana met enkele regelmaat Engeland omdat haar moeder daar verbleef.
Twee jaar later bezoekt Juliana de Verenigde Staten. Hier is zij te zien samen met president Harry Truman.
In datzelfde jaar gaat Juliana met haar twee jongste dochters, Margriet en Marijke, naar de Sinterklaasintocht in Amsterdam. Juliana kijkt toe als prinses Marijke de Sint een handje geeft.
Een paar jaar later, in 1958, brengt het Verenigd Koninkrijk een staatsbezoek aan Nederland. Koningin Juliana en koningin Elizabeth brengen tijdens het staatsbezoek een bezoek aan de bloemenveiling in Aalsmeer.
Op 4 juli 1960 neemt koningin Juliana een kijkje bij de Nederlandse Aardolie Maatschappij in Oldenzaal. In het laboratorium trekt een microscoop de aandacht van de nieuwsgierige vorstin.
In datzelfde jaar gaat de koningin op staatsbezoek naar onze zuiderburen. Op 31 mei maakt de Nederlandse vorstin samen met haar dochter Beatrix en koning Boudewijn van België een vlucht in een helikopter. Tijdens hun vliegtocht bekijken ze de haven van Antwerpen, die tot een van de grootste van Europa behoort.
In 1962 worden diverse festiviteiten gevierd omtrent het 25-jarig huwelijksjubileum van Juliana en Bernhard. Een van de feestelijke gebeurtenissen is een bezoek van het koningspaar aan de Keukenhof. Er zijn ook buitenlandse genodigden bij. De twee Engelse gasten, koningin Elizabeth en prins Phillip, lopen voorop.
Twee jaar later mag Juliana zichzelf ereburger van Mexico-Stad noemen. Ze wordt met deze hommage beloond tijdens een staatsbezoek aan het Zuid-Amerikaanse Mexico.
Op deze foto tekent kroonprinses Beatrix het gastenboek in Mexico, omdat ze mee is op staatsbezoek. Naast haar staan haar ouders. Koningin Juliana staat lachend naar haar dochter te kijken.
Juliana krijgt tijdens haar bezoek aan Mexico een traditionele hoed cadeau.
Als de koninklijke familie in 1965 op skivakantie in Lech gaat, bezeert Juliana zichzelf. Het gevolg is een scheurtje in het kuitbeen. Haar been moet vijf weken in het gips en dat betekent verplichte rust voor de koningin. Op de foto zie je v.l.n.r. prins Bernhard, prinses Irene, koningin Juliana, prinses Beatrix en prins Carlos Hugo.
In 1973 viert Juliana haar 25-jarig regeringsjubileum. Ter gelegenheid van deze gebeurtenis geeft de Rijksmunt een zilveren tien gulden munt uit. Op deze foto is te zien hoe Juliana twee exemplaren als cadeau krijgt.
In 1976 brengt het Zweedse koningspaar een staatsbezoek aan Nederland. Op deze foto is te zien hoe Juliana en Bernhard samen met koningin Silvia en koning Carl Gustaf vanaf het balkon van het Paleis op de Dam het publiek staan toe te zwaaien.
Lees verder onder de foto!
Juliana bezoekt in 1979 het Waterloopkundig Laboratorium in de Noordoostpolder. De koningin kijkt hier vol bewondering naar het zelf varende bootje.
Het leven na de troon
In 1980 zal de regeerperiode van Juliana eindigen en wordt Beatrix de nieuwe koningin. Voor Juliana breekt een nieuwe en rustigere fase in haar leven aan. Die periode zal ook het laatste deel zijn van onze fotoserie. Hieronder staat alvast een voorproefje, tot volgende week!
Foto's: Nationaal Archief en ANP