De Belgische prinses die keizerin had moeten worden: Stefanie

Op 21 mei 1864 werd het gezin van kroonprins Leopold II van België en prinses Maria Hendrika uitgebreid met de komst van Stefanie Clotilde Louise Hermine Marie Charlotte. Ze had al een oudere zus, Louise en broer, Leopold. Voor de prinsessen was het allerminst een gelukkige jeugd te noemen. Ondanks dat Stefanie ten paleize opgroeide, stond haar een strenge opvoeding te wachten. Alle aandacht ging – vooral na de troonswisseling in 1865 – uit naar troonopvolger Leopold. De overige tijd stopte de Belgische koning in zijn verschillende buitenechtelijke relaties.

Lees verder onder de foto.

• Van uitbundige levensstijl tot verbannen aan het hof: dit is het verhaal van prinses Louise van België

  Klik hier

Uithuwelijken

Het drama in het gezin was compleet toen in 1869 plotseling kroonprins Leopold op 9-jarige leeftijd stierf. Door het koningspaar werd nog een poging gedaan om de dynastie te redden met de geboorte van een vierde kind. Toen bleek dat het een prinsesje was, Clementine, vervloog de hoop op een wettelijke opvolger. Er ontstond nog meer afstand tussen de omstreden koning Leopold. Er was slechts één ding waar hij zich in de opvoeding wél mee bemoeide: de huwelijkspartners van zijn dochters. Prinses Louise was eerst aan de beurt; zij werd in 1875 uitgehuwelijkt aan haar achterneef prins Filips van Saksen-Coburg en Gotha. Voor prinses Stefanie zoekt koning Leopold het nog hoger op; de 16-jarige prinses werd gekoppeld aan kroonprins Rudolf van Oostenrijk, de zoon van keizer Frans Jozef en keizerin Elisabeth.

Lees verder onder de foto.

Toekomstig keizerin van Oostenrijk

Toen kroonprins Rudolf prinses Stefanie ten huwelijk vroeg, waren haar ouders door het dolle heen. Hun dochter zou met het huwelijk de toekomstige keizerin van Oostenrijk worden. In Wenen bereidde Stefanie zich voor op haar aanstaande huwelijk en kon ze alvast wennen aan het Habsburgse hof. "Het is nog nauwelijks een vrouw. Ze ziet er uit als een veel te vroeg volwassen geworden lam", schreef Martin Ros in het boek Elisabeth, leven en dood van Sisi. Op 10 mei 1881 werd het huwelijk tussen de twee gesloten, waarmee Stefanie zichzelf aartshertogin van Oostenrijk en kroonprinses van Oostenrijk-Hongarije mocht noemen. Aanvankelijk leek het – ondanks dat het uit politieke overwegingen gesloten werd – een liefdevol huwelijk te zijn tussen Rudolf en Stefanie. Die liefde werd bezegeld met de komst van een eerste kindje in 1883. Tot grote teleurstelling van de kroonprins was het een prinsesje, Elisabeth Marie.

Crisis aan het hof

Een mannelijke erfopvolger bleef uit en dat kwam de relatie tussen Stefanie en Rudolf niet ten goede. Ook de band met haar schoonmoeder Sisi belandde in een diep dal. Het huwelijk stortte in toen Rudolf besmet raakte met syfilius, een seksueel overdraagbare aandoening. Hoe de kroonprins aan deze ziekte kwam was voor Stefanie nog niet duidelijk, totdat de ziekte ook bij haar werd ontdekt. De kroonprinses werd onvruchtbaar en er kon geen nieuwe troonopvolger meer op de wereld zetten. Stefanie kookte van woede; ze voelde zich verraden en keerde zich tegen Rudolf.

Lees verder onder de foto.

Zowel Stefanie als Rudolf zagen geen toekomst meer in hun huwelijk en zochten beide hun heil bij minnaars en maîtresses. Daarbij verslechterde de geestelijke toestand van de kroonprins. Het ging dusdanig slecht met Rudolf dat hij op 30 januari 1889 een einde aan zijn leven maakte, samen met zijn nieuwe vriendin Marie von Vetsera. Deze verdrietige gebeurtenis is de geschiedenisboeken ingegaan als 'het drama van Mayerling'. In een afscheidsbrief aan zijn wettelijke vrouw schreef Rudolf: "Word gelukkig op jouw manier. Wees goed voor de arme kleine, die het enige is dat van bij overblijf".

Denk jij aan zelfdoding? Neem 24/7 gratis en anoniem contact op met 113 Zelfmoordpreventie via 0800-0113 of chat op 113.nl.

• Het drama van Mayerling: kroonprins Rudolf stierf samen met zijn maîtresse

  Klik hier

Op 24-jarige leeftijd werd kroonprinses Stefanie plotseling weduwe. Op steun van haar schoonouders kon ze niet rekenen. Sterker nog; Stefanie kreeg de schuld van het drama dat zich op slot Mayerling voltrok. Toch mocht ze aan het hof blijven wonen en zichzelf kroonprinses blijven noemen, maar keizerin zal ze nooit worden.

Boze (schoon)ouders

De liefde vond Stefanie uiteindelijk jaren laten bij graaf Elemér Lónyay, een edelman uit Hongarije. Maar daar is niet iedereen blij mee. Volgens de keizerlijke familie was de graaf verre van een ideale huwelijkspartner, want zijn rang was te laag. Toch zette de prinses door; het stel trouwde op 22 maart 1900 in Triëst. Daar kwam nog bij dat Stefanie haar oudere zus, prinses Louise, bleef steunen die haar echtgenoot verliet voor haar minnaar. Koning Leopold II zag het werk dat hij in de huwelijkspolitiek van zijn dochters had gestopt in rook opgaan. Ze verloor het ouderlijk gezag van haar enige dochter Elisabeth en trok zich met haar nieuwe echtgenoot terug in het huidige Slowakije.

Lees verder onder de foto.

'Ik zou keizerin moeten zijn'

De keuze om haar eigen plan te trekken en haar zus te steunen kwam Stefanie duur te staan. Na het overlijden van koning Leopold II in 1909 ontdekte ze dat zij en Louise uit het testament van hun vader zijn geschrapt. Het fortuin van de Belgische koning werd verdeeld onder zijn maîtresse en de Koninklijke Schenking, maar de erfenis ging aan de neus van de prinsessen voorbij. De zussen deden nog een poging om een deel van zijn nalatenschap op te eisen, maar moesten het doen met slechts een klein deel. Aan het einde van haar leven pende Stefanie haar herinnering op in het boek Ich sollte Kaiserin werden, wat betekent 'Ik zou keizerin moeten zijn'. Op 24 augustus 1945 stierf de prinses die eigenlijk keizerin had moeten zijn op 81-jarige leeftijd.

• Blauw Bloed heeft een cadeautje voor jou

  Bestel de gratis tegeltjes via de link

  Klik hier

Beeld: Royal Collection Trust