Navigatie overslaan
NPO Start
Uitgelichte afbeelding

Wist je dat keizerin Sisi een tijd lang in Nederland verbleef?

10 augustus 2025 · 09:00

Update: 10 augustus 2025 · 09:00

De Oostenrijkse keizerin en Hongaarse koningin Sisi is een begrip en iedereen heeft wel eens van haar gehoord. Wist je dat zij in haar leven een aantal maanden in Nederland verbleef? Benieuwd wat zij daar deed? Lees dan snel verder.

Een periode in de hoofdstad

Rond 1884 brengt keizerin Sisi zes weken door in Nederland en in 1885 keert ze nog een keer voor vijf weken terug naar Nederland. Ze verblijft onder andere in Amsterdam, in het Doelenhotel om precies te zijn. Het hotel bestaat vandaag de dag nog steeds en heeft in zijn bestaan vele bekende gasten ontvangen. De Oostenrijkse keizerin huurt het hotel af en brengt een gevolg van zo'n veertig mensen, bestaande uit bijvoorbeeld hofdames en koks, met zich mee.

Het Nederlandse personeel zal vermoedelijk wel even raar opgekeken hebben bij het zien van de lijst met eisen van de keizerin. Sisi houdt er namelijk een bijzonder gezondheids- en schoonheidsregime op na en zet dit ook tijdens haar verblijf in Amsterdam voort. Zo slaapt ze altijd – dus ook in de winter – onder een open raam, bedekt door een nat laken en met een masker van verse aardbeien en kalfsschnitzel op haar gezicht. Het is maar waar je zin in hebt natuurlijk.

De 'vorstenknijper'

De reden dat Sisi Nederland aandoet is medisch. De keizerin heeft, naar eigen diagnose, last van ischias en wil behandeld worden door de Nederlandse Johann Georg Mezger. Hij is arts en masseur – vergelijkbaar met een fysiotherapeut – en wordt ook wel de 'vorstenknijper' genoemd. Een naam die hij te danken heeft aan zijn gefortuneerde en adellijke klantenkring. Zijn spreekuren houdt hij in het Amstelhotel, dat dichtbij het hotel ligt waar Sisi verblijft. In het Doelenhotel, waar ze verblijft, kan ze bovendien baden in zeewater, wat haar gezondheid ten goede zou komen. In de hoofdstad gaat Elisabeth normaal door het leven. Ze kleedt zich eenvoudig, gaat te voet op pad en heeft maar één hofdame bij zich. Vaak wordt ze op een gepaste afstand gevolgd door een politieman.

Buiten Amsterdam

Sisi verblijft dan wel in Amsterdam, maar ook plekken buiten de stad brengt ze een bezoekje. Zo gaat ze onder andere naar Muiden en Hilversum en brengt ze een bezoek aan Apeldoorn. Ze zou in 1884 ook naar Paleis Het Loo zijn geweest, maar koning Willem III, koningin Emma en prinses Wilhelmina waren toen niet 'thuis'. Sisi neemt tevens een kijkje aan de Nederlandse kust en doet ze voor een paar weken Zandvoort aan. In een lange wandeling van maar liefst zeven uur loopt ze van Zandvoort naar Scheveningen. Dat wandelen is overigens iets wat Sisi veel, vaak en een tikje geobsedeerd doet, omdat het goed zou zijn voor haar gezondheid en schoonheid.

Lees verder onder de foto.

Ontmoeting met de koning

In maart 1885 is keizerin Elisabeth nogmaals in Nederland. Dan gaat ze kort op visite bij de koninklijke familie op Paleis Noordeinde in Den Haag. Op het verzoek van de keizerin wordt toenmalig prinses Wilhelmina aan haar voorgesteld.

  • Zo komt koning Willem III aan zijn bijnaam 'koning Gorilla'

Belaagd in het Vondelpark

Ook in Amsterdam legt ze kilometers te voet af – met een hofdame en een politieagent in haar kielzog – en gaat ze naar bijvoorbeeld Artis en de Hollandse Manege. Ze verplaatst zich altijd met voile of een waaier voor haar gezicht. Ook dat heeft weer te maken met haar obsessie met haar uiterlijk. Ze wil zich namelijk niet meer laten zien of foto's van zich laten maken omdat ze zichzelf niet mooi genoeg meer vindt. Haar 'vermomming' trekt regelmatig de aandacht, want wie loopt er nu in de winter met een waaier voor haar gezicht? Tijdens een wandeling door het Vondelpark wordt ze nageroepen en bekogeld met zand. Even verderop op het Rembrandtplein wordt de waaier uit haar handen gestompt en wordt ze uitgescholden. Een actie waarvoor de Nederlandse Minister van Binnenlandse Zaken haar zijn excuses aanbiedt namens de Nederlandse staat en haar belager kan rekenen op een straf.

Kom naar ons Blauw Bloed-evenement 'Het leven van keizerin Elisabeth'

Blauw Bloed houdt op 28 augustus 2025 een lezing over het 'echte' leven van keizerin Elisabeth. Het leven van Sisi was immers een stuk minder rooskleurig dan de bekende films schetsen. Maar dat niet alleen! We spreken ook met de cast van Elisabeth de musical, hoe vertolken zij dit bekende verhaal op het toneel? 

Beeld: ANP

Meest gelezen

Lees ook

Mis niets van Blauw Bloed

Meld je aan voor de gratis nieuwsbrief. Je ontvangt eens in de twee weken een persoonlijke nieuwsbrief vol royaltynieuws, tips en exclusieve content in je inbox.

Lees onze privacyverklaring.