Navigatie overslaan

Gratis inloggen

Praat mee op onze sites, beheer je gegevens en abonnementen, krijg toegang tot jouw digitale magazines en lees exclusieve verhalen.

Door in te loggen bevestig je dat je de Algemene Voorwaarden en Privacyverklaring van de EO hebt gelezen en begrepen.

Hulp nodig?

Check de veelgestelde vragen.

NPO Start
Uitgelichte afbeelding

Extreem sporten en baden in olijfolie: de ijdelheid van keizerin Elisabeth

12 april 2025 · 09:00

Update: 12 april 2025 · 09:00

Keizerin Elisabeth was een van de mooiste vrouwen van haar tijd en zij was zich daar erg bewust van. Ze probeerde koste wat kost haar schoonheid te bewaren door onder andere extreem veel te sporten en te baden in olijfolie. Lees hier verder over de ijdelheid van Sisi.

Haar lange lokken, porseleinen gezicht en wespentaille zorgen ervoor dat keizerin Elisabeth geroemd wordt om haar sprookjesachtige schoonheid. Om deze schoonheid vast te houden houdt Sisi er een intensieve schoonheidsroutine op na. De routine neemt zelfs een groot deel van haar dag in beslag.

Slavin van het haar

Haar haren zijn lang en het duurt wel drie uur totdat deze helemaal gekamd zijn. Haar kapster, Franziska 'Fanny', Feifalik, is het meesterbrein achter de creatieve kapsels die de keizerin krijgt aangemeten. Elke dag verzorgt zij het kapsel van Sisi, maar wel volgens strenge regels. Zo mag de kapster geen ringen dragen en moet ze altijd witte handschoenen aan. Nadat de haren zorgvuldig zijn gekamd en in model zijn gebracht, moet Fanny alle haren die zijn uitgevallen tijdens dit proces verzamelen op een zilveren schaal en deze tonen aan de keizerin. Ze wordt ook wel de slavin van het haar genoemd.

Elke twee weken worden de lokken van de keizerin gewassen met een mengsel van eigeel en cognac. Een proces dat zowat de hele dag in beslag neemt. Tijdens deze uren in de stoel bij de kapper leert Sisi de talen Hongaars, Oud- en Nieuwgrieks. Marie Larisch, de nicht van keizerin Elisabeth van Oostenrijk en haar vertrouweling, schreef over deze ijdelheid: "Ze aanbad de schoonheid zoals een heiden neerligt voor zijn god. Zij lag er werkelijk voor op de knieën. De aanblik va volkomenheid van haar lichaam bereidde haar een esthetisch genot. Alles wat deze volkomenheid vertroebelde ergerde haar en riep haar toorn op. Ze koesterde als levensopgave daarin jong te blijven en met alle middelen heeft ze tot aan haar dood aan het behoud van die schoonheid gewerkt".

Natuurlijke verzorgingsproducten

Als keizerin maakt Sisi gebruik van haar eigen hofapotheek die op haar verzoek verzorgingsproducten maakt. Op haar gezicht smeert ze de zogeheten crème Celeste die bestaat uit witte was, walschot, zoete amandelolie en rozenwater. Ze gebruikt ook een coldcreme, een mengsel bestaande uit amandelolie, cacaoboter, bijenwas en rozenwater. De crème heet zo vanwege zijn verkoelende effect op de huid. Verder gebruikt Elisabeth veel natuurlijke producten op haar gezicht zoals rozenwater, kamille-lotion en lavendel-lotion.

Lees verder onder de afbeelding.

Elisabeth in 1867 als koningin van Hongarije, gefotografeerd door Emil Rabending.

Masker van rauw kalfsvlees

Ze heeft niet zo veel met make-up en ook sterke parfum draagt Sisi niet. Wel experimenteert de vrouw van keizer Franz Joseph af en toe met een wel heel bijzonder gezichtsmasker. Ze laat dan rauw kalfsvlees of geplette aardbeien de hele nacht op haar gezicht liggen.

In bad

Keizerin Elisabeth was een van de eerste royals met een eigen bad en daar maakte ze uitgebreid gebruik van. Zo nam ze graag warme olijfoliebaden waar haar huid zacht en soepel van werd.

Zo slank mogelijk blijven

Sisi heeft een grote obsessie met haar figuur. Ze wil zo slank mogelijk blijven en legt in de nacht zelfs in azijn doordrenkte doeken op haar heupen om haar slankheid te behouden. En dat is opvallend, want het schoonheidsideaal in die tijd is dat van volle, rijpe vrouwen. Sommige bronnen vermelden ook dat Elisabeth zonder kussen slaapt om een recht figuur te behouden. Ze is 1,72 meter lang en weegt maar ongeveer 45 kilo. Haar extreem smalle taille van 51 centimeter wil ze koste wat kost behouden. Zo sport ze elke dag; ze rijdt paard, zwemt en doet aan schermen. In een van haar kamers in de Hofburg zet ze turntoestellen neer; een wandrek, ringen en een rek. Ze traint hier elke dag minimaal een uur.

Urenlang wandelen

Rond 1880, Elisabeth is dan iets ouder dan 40 jaar, stopt ze met paardrijden en raakt ze geobserdeerd met marsen. Ze wandelt urenlang op een hoog tempo. Hierbij maken de weersomstandigheden niks uit.

Lees verder onder de afbeelding.

Een postuum portret van keizerin Elisabeth geschilderd door Leopold Horowitz.

Onvolmaakte tanden

Een grote onzekerheid voor Sisi zijn haar tanden. Ze vindt deze onvolmaakt, waardoor ze tijdens het spreken zoveel mogelijk haar mond gesloten houdt. Omdat Sisi rookt, zou het kunnen zijn dat de tanden vergeeld zijn.

Voor altijd jong

Het liefst blijft Elisabeth voor altijd jong, daarom laat ze zich vanaf haar dertigste verjaardag niet meer vastleggen door schilders en/of fotografen. Haar laatste schilderij stamt uit 1879, daar is ze 42 jaar. Vanaf die periode neemt de keizerin steevast een waaier, sluier of parasol mee. Ze is veel te bang dat iemand haar ouder wordende gezicht ziet. Vanaf de dood van haar enige zoon Rudolf in 1889 draagt Elisabeth alleen nog maar zwarte rouwkleding. Ze verschijnt in 1896 voor het laatst in de openbaarheid tijdens de Millenniumviering in Boedapest.

  • Blauw Bloed – Het leven van Elisabeth

    Op 4 juni en 28 augustus geven we een informatieve lezing over het 'echte' leven van Sisi. Mis het niet!

Beeld: Publiek domein

Meest gelezen

Lees ook

Mis niets van Blauw Bloed

Meld je aan voor de gratis nieuwsbrief. Je ontvangt eens in de twee weken een persoonlijke nieuwsbrief vol royaltynieuws, tips en exclusieve content in je inbox.

Lees onze privacyverklaring.