Terug in de tijd: op zoek naar de mysterieuze vriend van prinses Beatrix

Zestig jaar geleden, op 28 juni 1965, kondigde koningin Juliana de verloving aan van prinses Beatrix en Claus von Amsberg. Lange tijd hadden de media gespeculeerd over een mogelijke relatie van de prinses en waren verschillende potentiële partners de revue gepasseerd. Een terugblik op een tumultueuze periode waarin Beatrix en Claus von Amsberg buiten het zicht van de camera’s een relatie opbouwden.
Op 1 februari 1965 vertrekt prinses Beatrix op wintersport naar het Zwitserse Gstaad. Niet met haar familie, maar wel in gezelschap van stalmeester Bischoff van Heemskerck en zijn echtgenote. Dat is raar, want de prinses gaat meestal met haar familie naar het Oostenrijkse Lech. Dat ze nu naar Gstaad gaat, heeft alles te maken met een man die ze een half jaar eerder voor het eerst heeft gezien.
Lees verder onder de foto.

Van een bruiloft komt een bruiloft?
We gaan even terug in de tijd: op 3 juni 1964 is prinses Beatrix, samen met haar zus prinses Margriet op de bruiloft van prins Moritz von Hessen en prinses Tatiana zu Sayn-Wittgenstein-Berleburg. Op de bruiloft is ook Claus von Amsberg, een Duitse diplomaat aanwezig, maar de twee merken elkaar niet op. Van een bruiloft komt een bruiloft, denkt de pers en Beatrix wordt in krantenberichten gekoppeld aan de broer van de bruid: Richard zu Sayn-Wittgenstein-Berleburg. De twee zijn goede vrienden en Richard is de ideale man om in de toekomst de aandacht af te leiden van Claus von Amsberg.
Liefde op het eerste gezicht
Zes weken na de bruiloft ontmoeten Beatrix en Claus elkaar bij een etentje bij graaf Caspar von Oeynhausen. Ze raken met elkaar in gesprek en de vonk slaat over. Liefde op het eerste gezicht, zal Beatrix later zeggen. De Nederlandse pers weet dan nog van niets. Regelmatig duikt de naam van Richard op in combinatie met Beatrix. Maar ook een Weense graaf en prins Friedrich Wilhelm, de achterkleinzoon van de laatste Duitse keizer, worden genoemd als eventuele partner van de Nederlandse troonopvolgster. Terwijl de pers zich richt op andere kandidaten, kan de relatie tussen Claus en Beatrix zich rustig ontwikkelen. Claus komt regelmatig een weekendje naar Nederland en wandelt dan met Beatrix door de tuin van Kasteel Drakensteijn, waar Beatrix woont.
Lees ook over:
Prinses Beatrix over prins Claus: "Ik heb ontzettend veel geluk gehad"
Deze bezoeken vinden uiteraard plaats buiten het zicht van de camera’s, maar het openbare leven van prinses Beatrix gaat ook gewoon door. Vrijdag 19 februari 1965 vertrekt ze van Schiphol voor een reis door de West. Een van de jurken die ze dan draagt, zal een paar maanden later heel bekend worden.
Lees verder onder de foto.

Een verloving hangt in de lucht
Kort na Beatrix’ terugkeer in Nederland kondigt koningin Juliana een verloving aan. Niet die van haar oudste dochter, maar van haar derde dochter, prinses Margriet. De BBC speculeert op 14 april dat nog voor Koninginnedag ook de verloving van Beatrix bekend zal worden gemaakt. Maar met wie? Kranten noemen ‘een prins Von Hessen’ en – opnieuw – Richard zu Sayn-Wittgenstein als mogelijke kandidaten.
Zes dagen later ontkent prins Bernhard dat er een verloving in de lucht hangt. ‘Het is de eerste keer dat ik van deze geruchten hoor. Voor mij is het volkomen nieuw.’ Op 30 april staat Beatrix zonder partner op het bordes van Paleis Soestdijk.
Lees verder onder de foto.

Wie is de man op de foto?
Op 1 mei ontkent Richard dat hij de aanstaande verloofde van Beatrix is. En terecht, want op dezelfde dag maakt fotograaf John de Rooy deze foto’s bij Kasteel Drakensteyn. De foto’s worden aangeboden aan De Telegraaf en de Haagse Post, maar die willen niet publiceren voordat bekend is wie de man is met wie Beatrix door de tuin wandelt.
Lees verder onder de foto's.


Achter de schermen ontstaat een schimmig spel. De hoofdredacteuren van De Telegraaf en de Haagse Postlaten de foto’s zien aan minister-president Jo Cals. Die heeft ook geen idee wie de onbekende man is en vraagt opheldering aan koningin Juliana. Maar die wil in eerste instantie niets kwijt over de identiteit van de vriend van haar dochter.
Het is... Claus von Amsberg
Pas op 5 mei vertelt koningin Juliana premier Cals om wie het gaat: Claus von Amsberg. Het is echter niet de bedoeling dat de naam bekend wordt. Diezelfde avond om half twaalf verspreidt de Rijksvoorlichtingsdienst namens koningin en prins een persbericht. ‘De geruchten over een spoedig te verwachten aankondiging van de verloving van onze oudste dochter zijn voorbarig. Wij doen mede namens haar een dringend beroep op u allen haar de rust en de tijd te gunnen in een aangelegenheid als deze een weloverwogen beslissing te nemen.’
Die rust is de prinses niet gegund: De Britse krant Daily Express zet de volgende ochtend de foto die John de Rooy van Beatrix en de onbekende op de voorpagina. En net op die dag vliegt prinses Beatrix naar Londen, waar ze, als peettante, de doopdienst bijwoont van de dochter van de Zweedse prinses Margaretha en haar Britse echtgenoot. Op het vliegveld heeft zich een menigte journalisten verzameld, maar de politie leidt Beatrix via een achteruitgang naar een auto die haar naar de kerk brengt.
Nu de foto eenmaal is gepubliceerd, wordt al snel bekend dat de onbekende vriend van prinses Beatrix Claus von Amsberg heet, een Duitse diplomaat. Terwijl in de Nederlandse kranten druk wordt gediscussieerd over de vraag hoe ethisch het is dat de foto’s zijn geplaatst, spreken Beatrix en Claus met elkaar over de aankondiging van hun verloving. Ze beslissen dat die op 28 juni bekend wordt gemaakt. Bij die gelegenheid zullen de Nederlanders de aanstaande van prinses Beatrix beter leren kennen.

Lees ook over:
Terug in de tijd: de verloving van Beatrix en Claus
Tekst: Simone Lamain
Beeld: ANP