Ga naar submenu Ga naar zoekveld

Kijkersvragen: dit willen jullie weten over Prinsjesdag

19 september 2023 · Leestijd 4 min

Het is Prinsjesdag! Op de derde dinsdag van september loopt heel Den Haag uit om naar de troonrede van de koning te luisteren. Maar wat willen jullie eigenlijk weten over deze dag? We verzamelden jullie leukste kijkersvragen over Prinsjesdag.

En, zit jouw vraag ertussen? 

1) Zijn hoeden verplicht op Prinsjesdag?

Het is voor dames niet verplicht om een hoedje te dragen op Prinsjesdag, maar het is in de loop van de jaren een leuke traditie geworden. In de kern is het geen protocol, ook niet voor de koninklijke familie. Al dragen zij vaak wel een hoed, haarband of haardecoratie. Ook koningin Máxima draagt niet altijd een hoed. Zo kiest ze regelmatig voor haardecoratie in plaats van een hoed. Bijvoorbeeld in 2020. Daar koos de koningin voor een okergele jurk met volants die ze afmaakte met een gouden haardecoratie van Fabienne Delvigne. Hier lees je meer over de oorsprong van de hoedjes traditie

Máxima prinsjesdag
Koningin Máxima tijdens Prinsjesdag 2020.

2) Moet je écht 18 jaar oud zijn om mee te gaan op Prinsjesdag?

Vanaf hun achttiende verjaardag mogen leden van het Koninklijk Huis aanwezig zijn bij Prinsjesdag. Al is dit eerder een ongeschreven regel van de Oranjes. Wanneer we namelijk naar de geschiedenis kijken, zien we dat de meeste prinsen en prinsessen voor het eerst in de Ridderzaal naar de troonrede mochten luisteren op hun achttiende.

Prinsjesdag 1985
1985: Prins Willem-Alexander tijdens zijn 'eerste' Prinsjesdag.

Zo was prins Willem-Alexander er voor het eerst bij in 1985, na zijn achttiende verjaardag. Zijn broertje prins Friso werd negen dagen ná Prinsjesdag pas achttien waardoor hij in 1986 niet in de Ridderzaal zat. Wel schoof hij dat jaar aan voor de familiefoto op het bordes van Paleis Noordeinde. Ook prinses Beatrix, prinses Irene, prinses Margriet en prinses Christina waren pas na hun achttiende verjaardag welkom op Prinsjesdag. 

alexia-amalia-prinsjesdag-2023
Prinsessen Amalia en Alexia zitten tijdens de troonrede naast prins Constantijn en prinses Laurentien.

Het is overigens voor de prinsessen niet verplicht om elk jaar aanwezig te zijn op de derde dinsdag van september. 

3) Waarom mag koning Willem-Alexander de troonrede niet zelf schrijven?

De koning schrijft de troonrede niet zelf, maar spreekt deze alleen uit op Prinsjesdag. De koning is immers lid van de regering, maar niet van het kabinet. De troonrede is de officiële presentatie van de plannen van het kabinet, iets waar de koning inhoudelijk dus niet bij betrokken is. Het is dan ook logisch dat Willem-Alexander de troonrede niet schrijft, maar dit overlaat aan de verantwoordelijke ministers. 

Koning-leest-troonrede-voor
2022: Koning Willem-Alexander leest de troonrede voor.

Wanneer de koning onverhoopt toch niet kan op Prinsjesdag, kan de minister-president het uitspreken van de plannen overnemen. Al heet het dan geen troonrede, maar een openingsrede. Dit is één keer eerder gebeurd. In 1947 was koningin Wilhelmina te ziek en las minister-president Louis Beel de openingsrede voor in de Ridderzaal. 

4) Welke onderscheidingen dragen de koning en koningin op Prinsjesdag?

Op Prinsjesdag maakt het hof altijd bekend wat de leden van het Koninklijk Huis dragen. Dat is bijzonder, want bij andere bijzondere momenten zoals Koningsdag doen ze dat niet. Op de website vinden we ook informatie over de onderscheidingen die de koning, koningin én prinsessen dragen. We zetten het voor je op een rij! 

Prinses Amalia: de Prinses van Oranje draagt op Prinsjesdag het Ordelint en de ster van het Grootkruis der Orde van de Nederlandse Leeuw. 

amalia-onderscheiding-prinsjesdag
2022: Prinses Amalia op Prinsjesdag.

Koningin Máxima: Máxima draagt het Ordelint en de Ster van het Grootkruis der Orde van de Nederlandse Leeuw. 

maxima-onderscheiding-prinsjesdag
2021: Koningin Máxima op Prinsjesdag.

Koning Willem-Alexander: de koning draagt op Prinsjesdag het draaginsigne Ridder Militaire Willems-Orde.

willem-alexander-onderscheiding-prinsjesdag
2022: Koning Willem-Alexander op Prinsjesdag.

Prinses Alexia: Prinses Alexia draagt het Ordelint en de Ster van het Grootkruis der Orde van de Nederlandse Leeuw.

alexia-prinsjesdag
2023: Prinses Alexia op Prinsjesdag.

5) Waarom wordt er een koets gebruikt?

Het zou natuurlijk een stuk makkelijker zijn als de leden van het Koninklijk Huis zouden arriveren per auto of lekker Hollands met de fiets. Toch wordt er elk jaar op Prinsjesdag een koets ingezet. Waarom is dat eigenlijk? Het is onderdeel van de traditie. Toen Prinsjesdag begon waren er nog geen andere vervoersmiddelen dan de koets. Dit rijtuig hebben ze erin gehouden om het feestelijke tintje rond de opening van het parlementaire jaar te behouden. 

De traditie wordt zoveel mogelijk in ere gehouden, op een paar uitzonderingen na. Zo kwamen koningin Juliana en prins Bernhard in 1974 aan met een auto in plaats van een koets. Door een gijzelingsactie in de Franse ambassade dat jaar was er geen ruimte voor ceremonieel vertoon op Prinsjesdag. 

maxima-auto-prinsjesdag

Ook koning Willem-Alexander arriveerde een keer in een auto. In 2020 was er vanwege Covid geen mogelijkheid om met een koets naar de troonrede te reizen. 

Foto's: ANP 

Dít dragen koningin Máxima, prinses Amalia en prinses Alexia op Prinsjesdag

Lees ook over:

Dít dragen koningin Máxima, prinses Amalia en prinses Alexia op Prinsjesdag
Waarom heet Prinsjesdag eigenlijk Prinsjesdag?

Lees ook over:

Waarom heet Prinsjesdag eigenlijk Prinsjesdag?
Lees meer over de royals

Misschien ook wat voor jou

Blauw Bloed nieuwsbrief

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief en ontvang eens in de twee weken een persoonlijke nieuwsbrief vol royaltynieuws, tips en exclusieve content in je inbox.

E-mailadres

Lees onze privacyverklaring.

--:--