Het geloof van koningin Wilhelmina

Al op jonge leeftijd komt prinses Wilhelmina in aanraking met het christelijk geloof. Haar moeder koningin Emma vertelt haar elke zondag Bijbelse verhalen. "Voor haar stond dan een tafel met platen, die zij gebruikte om deze verhalen nog sterker te laten leven", herinnert Wilhelmina zich in haar autobiografie Eenzaam maar niet alleen. Emma leert de jonge Wilhelmina haar eerste gebeden en Wilhelmina leert elke week een gezang of een psalmvers. Na de dood van koning Willem III in 1890 – Wilhelmina is nog maar tien jaar oud – leert Emma haar dochter het lied Jezus leeft en wij met Hem. Dood waar is uw schrik gebleven?

Lees verder onder de foto.

Bidden een privézaak

Als kind houdt Wilhelmina niet van catechisatie, ze vindt het vervelend dat mensen haar vertellen hoe ze moet geloven. Ze houdt er ook niet van als haar gouvernante, Miss Winter, met haar wil bidden. Dat vindt ze een privézaak. Als Miss Winter toch haar zin doorzet "verklaarde ik het gebed voor ongeldig en zei dat ik het wel alleen zou overdoen."

Christus centraal

Als Wilhelmina als kind van haar leraren hoort over een proef die een alternatief scheppingsverhaal bewijst, raakt ze in verwarring. Bestaat God dan helemaal niet? En als er geen God is, waarom zou ze dan nog bidden? Het is een moeilijke, eenzame periode in haar leven. Ze overwint haar vragen en wat ervoor in de plaats komt is een onwankelbaar geloof waarin geen ruimte is voor twijfel en waarin Christus centraal staat.

Lees verder onder de foto.

In 1927 leest Wilhelmina een boekje met uitspraken van Sadhu Soendar Singh, een Indiase christen. Het maakt grote indruk op haar: "Steeds weer had ik bij de lezing van de Sadhu de indruk, dat ik putte uit een bron, waaruit Christus' leven zelf mij tegemoetkwam, zo nauw was de Sadhu met onze Heiland verbonden en zo geheel stond zijn leven in het teken van het verlangen Zijn lijden te delen. Ik mag gerust zeggen, dat Soendars liefde voor Christus geen grenzen kende."

Geloof in kersttoespraken

In Eenzaam maar niet alleen schrijft Wilhelmina dat haar relatie met Christus haar in staat stelde om haar taak als staatshoofd te vervullen. Het geloof komt ook terug in haar kersttoespraken. Bijvoorbeeld in december 1940, de eerste kerst tijdens de Tweede Wereldoorlog: "Spoedt u allen zoals gij zijt, met uw lasten en zorgen naar het Kindeke in Bethlehem in ootmoed en overgave. Daar zal zich het wonder van Zijn geheimenis aan u voltrekken; daar zal allengs de nacht in uw leven veranderen in de heerlijkheid van de kerstnacht."

Lees verder onder de foto.

Autobiografie

Na haar abdicatie neemt Wilhelmina de tijd om haar gedachten over het geloof op papier te zetten. In haar eigen woorden heeft ze een "verlangen mij aan het werk voor Christus en Zijn mensheid geheel te kunnen geven". Haar grote wens is het om alle mensen tot Christus te brengen en daarvoor gebruikt ze de radio, maar ook teksten die ze publiceert in verschillende talen. Ze houdt ervan met jongeren uit verschillende kerken te spreken over oecumene, want dat is voor haar belangrijk: een geloof dat kerkmuren overstijgt. Ook haar autobiografie Eenzaam maar niet alleen heeft als doel om mensen te laten zien dat Christus hun leven leidt.

Uitvaart

Prinses Wilhelmina sterft op 28 november 1962. Ze wordt opgebaard in de kapel van Paleis Het Loo. Op haar eigen verzoek ligt op haar kist een Statenbijbel opengeslagen bij het Evangelie van Johannes hoofdstuk 17, waarin het gaat over de eenheid in Christus.

Lees verder onder de foto.

Haar uitvaart is, net als het afscheid van haar echtgenoot prins Hendrik in 1934, in het wit. Voor Wilhelmina is wit een teken van de hoop. Haar overlijden betekent weliswaar het einde van haar aardse leven, ze ziet het ook als een nieuw begin. Net als voor Christus wacht ook voor haar een nieuw leven. ‘Ik heb dezelfde verzekerdheid van zijn sterven en herrijzenis op de Paasmorgen en dat Hij leeft en ons zijn eeuwigheidsleven schenkt als aan zijn discipelen’, schrijft ze in Eenzaam maar niet alleen.

Tekst: Simone Lamain, beeld: ANP