Hoe koningin Emma de Nederlandse monarchie redde

Emma, prinses van Waldeck en Pyrmont

In 1858 wordt in Arolsen (Duitsland) Emma, prinses van Waldeck en Pyrmont, geboren. De titel prinses heeft ze te danken aan de vorstelijke familie van Waldeck en Pyrmont. Ze wordt geboren als vierde kind in het gezin van George Victor, vorst van Waldeck en Pyrmont, en Helena van Nassau. Emma stamt via twee lijnen af van het Huis Oranje-Nassau. Haar grootmoeder van vaderszijde is namelijk een kleindochter van prinses Carolina van Oranje-Nassau en Karel Christiaan van Nassau-Weilburg. Haar grootvader van moederszijde, Willem van Nassau, is een kleinzoon van hetzelfde echtpaar.

Lees verder onder de foto.

Een jeugd op Schloss Arolsen

De jonge prinses Emma groeit op op Schloss Arolsen, waar ze een protestantse opvoeding krijgt. Ze krijgt daarnaast les in handwerken, tekenen en Franse literatuur. Emma staat bekend als een leergierig en sociaal meisje.

De keuze van koning Willem III der Nederlanden

In 1877 overlijdt Sophie van Württemberg, de vrouw van Willem III, Koning der Nederlanden. Het paar heeft drie zonen, waarvan er twee nog in leven zijn op dat moment. Maar omdat het erop lijkt dat zij niet zullen huwen, ziet koning Willem III zich genoodzaakt om voor een tweede keer te trouwen. Op deze manier kan hij de Oranje-dynastie behoeden voor uitsterven. In eerste instantie heeft Willem III zijn Parijse vriendin, operazangeres Émilie Ambre, op het oog. Dit voorstel wordt echter afgewezen door zijn ministers. Drie vrouwen die wél in aanmerking komen, weigeren met de koning te trouwen.

Willem III neemt op verzoek van zijn zuster Sophie van Weimar contact op met vorst Georg Victor en zijn echtgenote Helena. Zij hebben op dat moment namelijk meerdere huwbare dochters. In 1878 maakt Willem III kennis met de dan 17-, 19- en 22-jarige zussen Helena, Emma en Pauline. De keuze valt al snel op Emma.

Huwelijk

Het leeftijdsverschil tussen Willem III en de jonge Emma is groot, ze verschillen ruim 40 jaar. Na hun verloving krijgt Emma les in de Nederlandse taal en geschiedenis en in 1879 trouwen de twee met elkaar op Schloss Arolsen. Een jaar later, in 1880, bevalt koningin Emma van een dochter: Wilhelmina. Wilhelmina blijft het enige kind van koning Willem III en zijn vrouw. Met de geboorte van het meisje wordt de Nederlandse monarchie gered, zal een paar jaar later blijken.

Lees verder onder de foto.

Troonopvolger Wilhelmina

Hoewel koning Willem III twee zoons heeft, wordt geen van hen zijn troonopvolger. In 1879, nog voor de geboorte van prinses Wilhelmina, sterft kroonprins Willem. Als Wilhelmina een paar jaar oud is sterft prins Alexander, de nog overgebleven en ongehuwde zoon van Willem III. Prinses Wilhelmina wordt daarmee volgens de grondwet de 'vermoedelijke troonopvolgster'. Zij is op dat moment drie jaar oud.

Lees verder onder de foto.

Regentes Emma

In 1884 wordt koningin Emma aangewezen als regentes, om indien nodig namens prinses Wilhelmina te kunnen regeren tot wanneer zij meerderjarig is. In 1890 wordt koningin Emma beëdigd als regentes voor haar man, omdat koning Willem III door zijn slechte gezondheid niet meer in staat is om te regeren. Haar regentschap voor haar man is slechts van korte duur, want slechts enkele dagen later overlijdt Willem III. Vanaf dat moment is de dan tienjarige Wilhelmina koningin der Nederlanden. Haar moeder koningin-regentes Emma neemt haar taken waar tot haar dochter in 1898 meerderjarig wordt. Overigens is koningin-moeder Emma op latere leeftijd ook nog regentes voor haar kleindochter prinses Juliana, voor het geval zij ook op minderjarige leeftijd koningin zou worden.

Lees verder onder de foto.

Een onmisbare factor

Op 20 maart 1934 overlijdt koningin-moeder Emma op 75-jarige leeftijd aan de gevolgen van een longontsteking. Koningin Emma neemt in haar leven tweemaal het koninklijk gezag waar als regentes. Eerst voor haar man koning Willem III, daarna voor de dochter die ze hem schenkt, koningin Wilhelmina. En zo werd het jonge meisje uit Arolsen, dat trouwde met de ruim 40-jaar oudere Koning der Nederlanden, een onmisbare factor in het voortbestaan van de Nederlandse monarchie.

Bronnen: Royalty, ANP, Wikipedia